تأمین اجتماعی بهدنبال بازسازی اعتماد کارفرمایان/آغاز طرح تسهیل خدمات بیمهای
معاون بیمهای تأمین اجتماعی از اجرای طرحی برای سادهسازی مقررات، حذف رویههای دستوپاگیر و تقویت گفتوگو با شرکای اجتماعی خبر داد تا اعتماد از دسترفته میان کسبوکارها و نظام بیمهای کشور احیا شود.
معاون بیمهای سازمان تأمین اجتماعی از وجود ناترازی در روابط میان کارفرمایان و این سازمان خبر داد و تأکید کرد ساختار فعلی فضای کسبوکار کشور تحت تأثیر مقررات متراکم، جزیرهای و بعضاً متعارض در حوزه بیمههای اجتماعی قرار دارد؛ وضعیتی که موجب افزایش هزینههای غیررسمی، نااطمینانی حقوقی و شکلگیری تنشهای مستمر میان کارفرمایان و تأمین اجتماعی شده است.
محمد محمدی، معاون بیمهای و مدیر طرح تسهیل خدمات بیمه فضای کسبوکار سازمان تأمین اجتماعی، با اشاره به افزایش دعاوی حقوقی علیه سازمان در سالهای اخیر، کاهش شاخص اعتماد اجتماعی و نارضایتی ذینفعان عمده از جمله کارفرمایان را نشانهای روشن از ناترازی در روابط میان کسبوکار و نظام تأمین اجتماعی دانست.
به گفته او، عوامل متعددی در کاهش این اعتماد نقش داشتهاند؛ از جمله نارضایتی از قوانین و دستورالعملها، بیاطلاعی از مقررات بیمهای، فاصله میان انتظار و عملکرد سازمان در بخشهای اجرایی، فنی، درآمدی، بازرسی و اداری، و همچنین نارضایتی از نحوه رسیدگی به اعتراضات در هیأتهای بدوی و تجدیدنظر. محمدی همچنین به ضعف تعامل کارگزاران بیمه با کارفرمایان و نبود ارتباط مؤثر میان تشکلهای کارفرمایی و فعالان اقتصادی اشاره کرد.
او با بیان اینکه تأمین اجتماعی علاوه بر این چالشها با فشارهای سیاسی، قضایی و رسانهای نیز مواجه است، افزود: شکاف میان قانونگذاری سنتی و نیازهای بازار کار نوین از جمله استارتاپها، پیمانکاران و کسبوکارهای دیجیتال، همراه با تحولات سریع فناوری و فشارهای اجتماعی، تهدیدات تازهای را برای سازمان به وجود آورده است.
طرح تسهیل خدمات بیمهای
محمدی توضیح داد که در دولت چهاردهم، طرحی جامع با عنوان «تسهیل فضای کسبوکار» آغاز شده که هدف آن کاهش پیچیدگی، ابهام و تعارض در تعاملات بیمهای و برطرف کردن قوانین جزیرهای است تا رابطهای مبتنی بر اعتماد میان تأمین اجتماعی و شرکای اجتماعی شکل گیرد.
به گفته او، این طرح بر پایه سیاستهای کلی نظام اداری و تأمین اجتماعی و نیز قانون ساختار نظام جامع رفاه تدوین شده است. در این مسیر، تأمین اجتماعی قصد دارد از «حاکمیت اقتدارگرای مقرراتی» به «حاکمیت مشارکتمحور و خدمات پایه» در روابط کار تغییر رویکرد دهد.
محمدی افزود اجرای این طرح در سه محور اصلی پیش میرود:
۱. منشور تسهیل خدمات بیمهای- با تمرکز بر شناسایی مسائل اولویتدار در هر فصل از طریق گفتوگو با شرکای اجتماعی و اصلاح تدریجی فرآیندهای اجرایی.
۲.مقرراتزدایی هدفمند- از طریق ایجاد پلتفرم برخط برای دریافت بازخورد، تشکیل شورای مقرراتزدایی و تنقیح بخشنامهها برای وحدت رویه در کشور.
۳.آموزش و توانمندسازی کارفرمایان- بهصورت مجازی بهمنظور ارتقای سواد بیمهای، کاهش تعارضات و بهبود کیفیت گفتوگو میان سازمان و ذینفعان.
۹ گام اجرایی طرح
او در ادامه، گامهای اجرایی این طرح را چنین برشمرد:
۱. شناسایی مسائل بیمهای در تعامل با اتاق بازرگانی و کانون عالی کارفرمایی و برنامهریزی برای حل یک مسئله در هر فصل.
۲. اجرای طرح مقرراتزدایی شامل تنقیح، تجمیع و تلخیص بخشنامهها.
۳. آموزش مجازی و برگزاری پویشهای ترویجی برای کارفرمایان.
۴. اصلاح فرآیند اجرائیات با محوریت خدمات الکترونیکی و غیرحضوری.
۵. بازنگری در فرآیند بازرسی کارگاهی با تمرکز بر بازرسیهای هوشمند.
۶. اصلاح فرآیند صدور مفاصاحسابهای تعهدی پیمانکاران بهصورت غیرحضوری.
۷. تعیین ضرایب مقطوع پیمان برای شفافیت بیشتر.
۸. ایجاد تعامل برخط با سازمان امور مالیاتی و سایر دستگاههای مرتبط.
۹. تدوین و اجرای آیین دادرسی بیمهای برای استانداردسازی رسیدگیها.
چالشهای پیشرو
معاون بیمهای سازمان تأمین اجتماعی در ادامه از وجود موانعی در مسیر اجرای این طرح خبر داد و گفت: مقاومت ساختار سنتی و بوروکراتیک در برابر اصلاحات، نبود گفتوگوی سازمانیافته با شرکای اجتماعی، محدودیتهای قانونی و نیاز به بازتفسیر مقررات قدیمی، هزینههای بالای فناوری و آموزش، بدبینی تاریخی کارفرمایان نسبت به سازمان و غلبه گفتمان اقتدارگرای اداری از جمله چالشهای اصلی اجرای طرح هستند.
او در پایان، راهحل غلبه بر این موانع را در اصلاح یا بازتفسیر قوانین کلیدی، تنقیح و تثبیت بخشنامههای شفاف، تشکیل شورای مشورتی دائمی با شرکای اجتماعی و نهادینهسازی گفتمان سهجانبهگرایی مشارکتمحور بهجای اقتدارگرایی مقرراتی دانست.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما