بازگشت پرریسک خارجی‌ها به بازار/لوازم خانگی ته‌لنجی بی‌گارانتی زیر سایه تولید ایرانی
با مجوز واردات ته‌لنجی، برندهای خارجی به بازار برگشته‌اند، اما بدون گارانتی و خدمات پس از فروش؛ که این امر،چالشی تازه برای خریداران و تولیدکنندگان ایرانی است.
با آزادسازی واردات ۹۷ قلم لوازم خانگی از مسیر ته‌لنجی، برندهای خارجی دوباره وارد بازار ایران شده‌اند؛ اما این کالاها بدون گارانتی و خدمات پس از فروش عرضه می‌شوند، موضوعی که هم اعتماد خریداران را متزلزل کرده و هم رقابت را برای تولیدکنندگان داخلی دشوارتر ساخته است.
از ابتدای مهرماه امسال با تصویب فهرست جدید کالاهای مجاز برای واردات توسط ملوانان و مرزنشینان، مسیر ورود رسمی لوازم خانگی خارجی از طریق ته‌لنجی‌ها باز شد. طبق اعلام ابوالقاسم محمدزاده، معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صمت بوشهر، این فهرست شامل ۹۷ قلم کالا ازجمله یخچال‌فریزر، کولر گازی، ماشین لباسشویی، مایکروویو، جاروبرقی و غذاساز است. او تأکید کرده که در تدوین این فهرست تلاش شده میان تأمین معاش مرزنشینان و حمایت از تولید داخلی توازن برقرار شود؛ اما کارشناسان هشدار می‌دهند که آزادسازی گسترده واردات مصرفی در شرایط رکود تولید و نوسان ارزی، می‌تواند به زیان صنعت داخلی تمام شود.
کالاهای خارجی با قیمت نزدیک به ایرانی‌ها
بازار لوازم خانگی ایران طی ماه‌های اخیر با رکود تقاضا روبه‌رو بوده، اما ورود ته‌لنجی‌ها ویترین فروشگاه‌ها را دوباره پررونق کرده است.به گفته اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران، این کالاها دارای کد رهگیری رسمی‌اند و به‌صورت قانونی وارد می‌شوند، با این حال در برخی موارد اختلاف قیمت چندانی با محصولات ایرانی ندارند. به‌طور مثال، یخچال‌فریزر دوقلوی ایرانی بین ۵۰ تا ۱۱۰ میلیون تومان قیمت دارد، در حالی که نمونه خارجی ته‌لنجی حدود ۹۵ میلیون تومان عرضه می‌شود. طبیعی است در چنین شرایطی، خریدار نقدی به سمت برند خارجی گرایش پیدا کند.
کالای بدون گارانتی، پرریسک برای خریدار
هرچند واردات ته‌لنجی قانونی است، اما این کالاها گارانتی و خدمات پس از فروش ندارند، چراکه از مسیر نمایندگی رسمی وارد نمی‌شوند. بنابراین در صورت خرابی، هیچ شرکت معتبری پاسخ‌گو نیست. برای نمونه، هزینه تعویض قفسه یخچال ساید برزیلی حدود ۱۸ میلیون تومان است، در حالی که همان قطعه در مدل ایرانی کمتر از یک میلیون تومان تمام می‌شود. این اختلاف نشان می‌دهد کالای بدون گارانتی در بلندمدت هزینه‌برتر است.
رقابت نابرابر برای تولیدکنندگان داخلی
تولیدکنندگان داخلی موظف به ارائه خدمات پس از فروش، پرداخت مالیات، بیمه و رعایت استاندارد هستند، اما کالای ته‌لنجی بدون هیچ‌یک از این الزامات وارد بازار می‌شود. نتیجه این وضعیت، رقابتی ناعادلانه است؛ کالای خارجی بدون گارانتی و هزینه‌های جانبی، با قیمتی مشابه یا کمتر از کالای داخلی فروخته می‌شود. این مسئله می‌تواند انگیزه تولیدکنندگان ایرانی برای ارتقای کیفیت را کاهش دهد و اعتماد مصرف‌کننده به برند داخلی را تضعیف کند. از سوی دیگر، رشد فروش کالاهای بدون گارانتی به گسترش «بازار خاکستری» و کاهش شفافیت اقتصادی منجر می‌شود، چراکه بخش بزرگی از تعمیرات و قطعات مصرفی خارج از نظام رسمی مالیاتی انجام می‌گیرد.
چشم‌انداز مبهم بازار لوازم خانگی
صنعت لوازم خانگی ایران طی سه سال گذشته کوشیده با اتکا به تولید داخلی و محدودیت واردات، سهم خود را در بازار حفظ کند، اما باز شدن مسیر ته‌لنجی‌ها عملاً راه بازگشت برندهای خارجی را فراهم کرده است — بدون آنکه سازوکار مشخصی برای خدمات پس از فروش، کنترل کیفیت و نظارت بر قیمت‌ها وجود داشته باشد.کارشناسان تأکید می‌کنند که سیاست‌گذاران باید میان سه هدف توازن برقرار کنند:
۱. حمایت از معیشت مرزنشینان
۲. صیانت از تولید داخلی
۳. تضمین حقوق مصرف‌کننده
در غیر این صورت، بازار به دو قطب متضاد تقسیم می‌شود: کالاهای خارجی بدون گارانتی که فروش می‌روند و کالاهای ایرانی با گارانتی که مشتری ندارند. بازار لوازم خانگی اکنون در نقطه‌ای حساس قرار دارد؛ ملوانان و مرزنشینان از رونق دوباره واردات خوشحال‌اند، اما تولیدکنندگان داخلی با رقابتی نابرابر دست‌وپنجه نرم می‌کنند و مصرف‌کنندگان نیز میان قیمت و خدمات پس از فروش، ناچار به انتخابی دشوارند.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام