بی‌ثباتی ارز و قاچاق؛ چالش‌های بزرگ تولید لوازم خانگی

حسن پیرسا، یکی از اعضای انجمن صنایع لوازم خانگی با انتقاد از بی‌ثباتی در تخصیص ارز، افزایش هزینه‌های گمرکی و واردات غیرقانونی، هشدار داد که بسیاری از واحدهای تولیدی در آستانه تعطیلی قرار گرفته‌اند و دولت نیز در عمل حمایت مؤثری از تولید ندارد.

حسن پیرسا، عضو انجمن صنایع لوازم خانگی در گفتگو با ایلنا با تشریح جزئیات مشکلات فعالان این صنعت، از جمله تأخیر در تخصیص ارز، کمبود مواد اولیه، عدم حمایتهای بانکی و واردات بی‌ضابطه، خواستار بازنگری اساسی در سیاست‌های اقتصادی و صنعتی کشور شد.

پیرسا با اشاره به میزان وابستگی تولید لوازم خانگی به واردات گفت: در شرایط فعلی، حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از قطعات مورد استفاده در تولید لوازم خانگی وارداتی است. به عنوان مثال، در تولید ماشین لباسشویی، همچنان نیاز به واردات قطعات الکترونیکی، ورق استیل و الکتروموتور وجود دارد و این قطعات تأثیر مستقیمی در فرآیند تولید دارد.

او افزود: با وجود اینکه تلاش‌های زیادی برای بومی‌سازی انجام شده است و بخش عمده‌ای از تولید داخلی‌سازی شده، اما در تأمین همین ۲۰ درصد وارداتی نیز با چالش‌های جدی مواجهیم.

بلاتکلیفی تخصیص ارز؛ از سفارش تا تولید یک‌سال زمان می‌برد

وی از مشکلات مربوط به تخصیص ارز انتقاد کرد و گفت:  با وجود آنکه از تاریخ ۲۳ مرداد ماه کالایی را ثبت سفارش کرده‌ایم اما هنوز تعیین تکلیف نشده است. یک بار هم که ارز تخصیص یافت، مرکز مبادله ارز نداشت و فرایند آن مجددا تمدید شد که از آن زمان تاکنون بیش از ۹۰ روز می گذرد و هیچ پیشرفتی حاصل نشده است.

پیرسا با تأکید بر اینکه روند تخصیص ارز موجب ایجاد اختلال در زنجیره تأمین می‌شود، افزود: گاهی برای یک واردات ساده، تا هشت ماه یا حتی یک سال زمان نیاز است. این در حالی است که کشورهای دیگر، مانند چین، در همان روز سفارش کالا را ثبت و همان روز تحویل می‌گیرند.

وزارت صمت و بانک مرکزی مانع تولید شده‌اند

پیرسا با اشاره به نقش نهادهای مسئول در ایجاد موانع برای تولید داخلی گفت: متأسفانه وزارت صمت و بانک مرکزی به‌جای حمایت، به مانعی برای تولید تبدیل شده‌اند و نه تنها تخصیص ارز روان نیست، بلکه بانک‌ها نیز همکاری لازم برای تأمین مالی واحدهای تولیدی را ندارند.

او ادامه داد: واحدی که پارسال ۴۰ میلیارد تومان تسهیلات داشت، امسال در خوش‌بینانه‌ترین حالت فقط ۲۰ میلیارد دریافت کرده است، آن هم با فشار برای تسویه زودهنگام که در شرایط تورمی، این نوع سیاست‌ها به ورشکستگی می‌انجامد.

قاچاق و واردات رسمی با ظاهر داخلی!

این عضو انجمن صنایع لوازم خانگی پدیده قاچاق و واردات با پوشش تولید داخلی را یکی از بحران‌های بزرگ این صنعت عنوان کرد و گفت: برخی کالاها از مرز عراق وارد می‌شوند و در داخل مونتاژ می‌شوند و با برچسب تولید داخل روانه بازار می‌شوند و حتی بعضی واحدهای به ظاهر تولیدی نیز در این مسیر وارد شده‌اند که نه‌ تنها قاچاق محسوب می شود بلکه خیانت به تولید داخلی است.

صادرات در بن‌بست سامانه‌ها

پیرسا درباره وضعیت صادرات نیز توضیح داد: شرایط صادرات به‌قدری پیچیده شده که عملاً غیرممکن شده است. سامانه‌ها یا از کار افتاده‌اند یا به‌دلیل قطعی برق یا اختلالات فنی قابل استفاده نیستند. این در حالی است که صادرات نیازمند زمان‌بندی دقیق است، اما تأخیرهای پی‌درپی باعث از بین رفتن اعتبار تولیدکننده ایرانی در بازارهای بین‌المللی شده است.

هزینه‌های گمرکی ۱۵۰ درصد افزایش یافته‌ است

او به افزایش چشمگیر هزینه‌های واردات اشاره کرد و گفت: در سال گذشته، هزینه گمرکی یک کانتینر حدود ۴۲۰ میلیون تومان بود، اما امسال این عدد به بیش از یک میلیارد تومان رسیده است و این افزایش ۱۵۰ درصدی باعث می‌شود قیمت تمام‌ شده کالا بالا برود و قدرت خرید مصرف‌کننده کاهش پیدا کند.

حمایت واقعی فقط در شعارهاست

پیرسا در پایان با اشاره به شعار سال مبنی بر «سرمایه‌گذاری برای تولید»، اظهار داشت: واقعیت این است که در عمل نه‌تنها حمایتی وجود ندارد، بلکه تمام سیاست‌ها در خلاف مسیر تولید حرکت می‌کنند. وقتی بیش از ۹ میلیارد دلار از ۱۰ میلیارد دلار ارز تخصیصی صرف واردات خودرو می‌شود، تولید لوازم خانگی با این حجم از اشتغال و ظرفیت بلااستفاده، به حاشیه می‌رود.

او در پایان تأکید کرد: اگر سیاست‌ها اصلاح نشود، بسیاری از واحدهای تولیدی ناچار به تعطیلی کامل خواهند شد، این روزها هر زمان که تلویزیون را روشن می‌کنید تنها تبلیغ فروشگاه‌های لوازم خانگی را می‌بینید؛ گویی تولید در این کشور محلی از اعراب ندارد.