لبنیات در مسیر گرانی بیمجوز؛ فشار بر دامداران و کاهش مصرف خانوارها
برخی کارخانههای لبنی در ماههای اخیر بدون مصوبه قانونی و به صورت پنهانی، قیمت محصولات خود را چندین بار افزایش دادهاند؛ در حالی که دامداران معتقدند نرخ خرید شیرخام پایینتر از قیمت کارشناسی است.

بازار لبنیات کشور در ماههای اخیر شاهد افزایش چندباره و بیسر و صدا قیمت محصولات لبنی بوده است، در حالی که دامداران نسبت به نرخ خرید شیرخام ابراز نارضایتی کرده و آن را کمتر از قیمت واقعی میدانند.
به گزارش ایرنا، لبنیات بهعنوان یکی از مهمترین منابع تغذیهای و پرمصرف خانوارها، ارتباط مستقیمی با توسعهیافتگی کشورها دارد؛ به طوری که سرانه مصرف لبنیات در کشورهای توسعهیافته بیش از ۳۵۰ کیلوگرم و در کشورهای در حال توسعه حدود ۱۰۰ کیلوگرم در سال است. ایران نیز با تولید سالانه بیش از ۱۱ میلیون تن شیرخام، در ردههای بالای تولیدکنندگان جهانی قرار دارد.
با وجود این، روند افزایشی قیمت لبنیات در سالهای اخیر در ایران ادامه داشته و شرکتهای تولیدکننده بهصورت چراغ خاموش قیمتها را افزایش دادهاند، در حالی که دولت تنها سالی یکبار نرخ مصوب شیرخام را اعلام میکند. آخرین نرخ مصوب شیرخام در سال جاری ۲۳ هزار تومان برای هر کیلوگرم است که نسبت به سال گذشته حدود ۲۷.۷ درصد رشد داشته است.
طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی، بیش از ۹ میلیون تن شیرخام توسط صنایع لبنی جذب و حدود ۲.۴ میلیون تن محصولات لبنی به کشورهای هدف صادر میشود. اما افزایش هزینههای تولید، بستهبندی، حمل و نقل و انرژی، کارخانههای لبنی را وادار به افزایش قیمت محصولات کرده است؛ اتفاقی که در سال ۱۴۰۴ بیش از ۳۰ درصد افزایش قیمت نسبت به سال قبل را رقم زده است.
از سوی دیگر، افزایش قیمت لبنیات باعث کاهش مصرف در میان طبقات متوسط و پایین جامعه شده که این مسئله نگرانیهایی درباره سلامت عمومی جامعه ایجاد کرده است. دامداران نیز معتقدند نرخ کنونی شیرخام پاسخگوی هزینههای تولید نیست و نیاز به افزایش منطقی و منصفانه دارد تا صنعت دامی کشور پابرجا بماند.
وزیر دادگستری اخیراً به شرکتهای لبنی هشدار داده که در صورت عدم رعایت نرخهای مصوب، با آنها برخورد قانونی خواهد شد. کارشناسان معتقدند نظارت و بازنگری در سازوکار حمایت از صنعت لبنیات ضروری است تا هم تولیدکنندگان و هم مصرفکنندگان به درستی حمایت شوند.