در همایش بینالمللی نفت، گاز و پتروشیمی مطرح شد:
اصلاحات اقتصادی مشروط به اصلاح انرژی/ احتمال افزایش قیمت حاملها قوت گرفت
رئیس مجلس و رئیس کمیسیون اقتصادی در همایش نفت، گاز و پتروشیمی، اصلاحات اقتصادی کشور را مشروط به تغییرات در حوزه انرژی دانستند و بر واقعیسازی قیمتها و بهینهسازی مصرف انرژی تأکید کردند.
همایش بینالمللی نفت، گاز و پتروشیمی، روز دوشنبه ۵ آبان در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد. در این نشست سعید توکلی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، حسن عباسزاده، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس، شمسالدین حسینی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و امیر مقیسه، مدیر سرمایهگذاری و کسبوکار شرکت ملی نفت ایران سخنرانی کردند. رئیس مجلس و رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با انتقاد از قیمت پایین انرژی و ضرورت اصلاحات در این حوزه، اصلاحات اقتصادی کشور را مشروط به تغییرات در بازار انرژی دانستند. این اظهارات باعث گمانهزنی درباره احتمال افزایش قیمت حاملهای انرژی و تغییر سیاستهای یارانهای شده است.
موکول کردن اصلاحات اقتصادی به اصلاحات انرژی
رئیس مجلس با تأکید بر اینکه بدون اصلاحات در حوزه انرژی، اصلاح اقتصادی موفق نخواهد بود، گفت: «ابتدا باید ساختار انرژی کشور اصلاح شود تا سایر اصلاحات نتیجه دهد. یکی از ریشههای ناکارآمدی، ناهماهنگی در قیمتهای نسبی است. واقعیسازی قیمتها به معنای افزایش بیضابطه نرخها نیست، بلکه باید مسیر اصلاح به گونهای باشد که منافع آن مستقیماً به مردم برسد و نه دولت.» وی افزود: «اصلاح مصرف انرژی یک فرصت بزرگ اما پرریسک است و اگر با عقل جمعی و مشارکت مردم پیش برود، میتواند به منبع سرمایهگذاری و تحول اقتصادی تبدیل شود. خامسوزی انرژی اگر از خامفروشی بدتر نباشد، کمتر هم نیست.» رئیس مجلس همچنین به ضرورت شفافیت در دسترسی مردم به سامانههای رفاهی و دهکبندی درآمدی اشاره کرد و گفت: «مردم باید بتوانند وضعیت خود و دلایل تعلق یا حذف از دهکهای مختلف را مشاهده کنند. سامانه رفاه ایرانیان باید بهگونهای باشد که امکان اصلاح اطلاعات و اعتراض به نتایج دهکبندی فراهم باشد.»
انتقاد به یارانههای انرژی و مصرف بیرویه
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با انتقاد از یارانههای انرژی بیان کرد: «مردم زعفران را بد مصرف نمیکنند، زیرا بهای واقعی آن را میپردازند؛ اما در زمینه انرژی، نفت، گاز و نان، بهای واقعی پرداخت نمیشود. بنابراین مشکل مصرف بیرویه، تقصیر مردم نیست بلکه سیاستگذاران مقصر هستند.» وی افزود: «سوال اصلی این است که چرا مصرف انرژی بهینه نیست؟ پاسخ روشن است: زیرا قیمت واقعی انرژی به مردم اعلام نمیشود و سازوکارهایی برای اصلاح مصرف طراحی نشده است. اصلاح مصرف انرژی باید با برنامهریزی دقیق، شفافیت و همراهی مردم انجام شود.»
مشکلات زیرساختی و تاثیرات اقتصادی
کارشناسان اقتصادی معتقدند که تنها افزایش قیمت حاملهای انرژی نمیتواند مصرف را بهینه کند، زیرا زیرساختها و فناوریهای موجود در کشور ناکارآمد و پرمصرف هستند. بهرهوری پایین انرژی، خودروهای پرمصرف، لوازم خانگی قدیمی و ممنوعیت واردات کالاهای کممصرف از جمله مشکلاتی است که اصلاح قیمت انرژی را بدون سیاستهای مکمل ناکارآمد میکند. در شرایط تورمی کنونی، کارشناسان هشدار میدهند که افزایش قیمت انرژی بدون اصلاحات نهادی، مالی و سرمایهگذاری میتواند فشار مالی بر خانوارها و تولید را افزایش دهد و اثرات بازتوزیعی منفی ایجاد کند.
سرمایهگذاری و توسعه صنعت نفت، گاز و پتروشیمی
در این همایش همچنین بر ضرورت جذب سرمایهگذاری و رفع موانع توسعهای در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی تأکید شد. مدیران شرکت ملی گاز، شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت ملی نفت ایران در این نشست درباره مشکلات تامین مالی، پیشبرد طرحهای توسعهای و جذب سرمایهگذاری سخنرانی کردند. با این حال، محور اصلی توجه رسانهها و کارشناسان، اظهارات رئیس مجلس و رئیس کمیسیون اقتصادی درباره واقعیسازی قیمت انرژی و ارتباط آن با اصلاحات اقتصادی بود. این اظهارات نشان میدهد که مجلس به دنبال تغییرات بنیادی در قیمت حاملهای انرژی است و اصلاح ساختار اقتصادی را به اصلاح انرژی گره زده است.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما