سهم ایران از بازار ۶۲۰ میلیارد دلاری ترکیه فقط ۴.۲ میلیارد دلار است
بازار ترکیه فرصت بزرگی برای توسعه صادرات ایران است، اما سهم ایران از این بازار طی سالهای اخیر کاهش یافته و تنها ۴.۲ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ بوده است. کارشناسان، کمتوجهی به نیازهای بازار و نبود استراتژیهای هدفمند را عامل اصلی افت صادرات ایران میدانند.
بازار ترکیه، با جمعیت ۸۶ میلیون نفری و حجم اقتصادی حدود ۶۲۰ میلیارد دلار، شامل ۴۰ درصد صادرات و ۶۰ درصد واردات، یکی از فرصتهای بزرگ تجاری برای ایران است. با این حال، صادرات ایران به ترکیه طی سالهای اخیر روند نزولی داشته و از ۲۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ به حدود ۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است.
سیدطهحسین مدنی، رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند، اعلام کرد که ایران در سال ۱۴۰۲ حدود ۳۳۰۰ مورد صادرات به ترکیه داشته که شامل ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۴.۲ میلیارد دلار میشود. مهمترین کالاهای صادراتی شامل گاز طبیعی مایع، اوره و آلومینیوم کار نشده بوده است. به گفته وی، ۳۰۰ مورد صادرات تنها ارزش ۱۳۰ هزار دلار داشته و برخی کالاها با قیمت کمتر از یک سنت به ازای هر کیلو صادر شدهاند.
وی به بازارهای با پتانسیل بالای ایران در ترکیه اشاره کرد: لبنیات با درآمد ۲.۵ میلیارد دلاری، شیرآلات ساختمانی با واردات دو میلیارد دلاری و سیمان با نیاز روزانه بالا از جمله بازارهایی هستند که ایران سهم بسیار کمی از آن دارد.
مهرداد سعادت دهقان، رئیس اتاق مشترک ایران و ترکیه، نیز گفت: نوسانات ارزی، تحریمها، مسائل بانکی و لجستیکی مانع رشد صادرات ایران به ترکیه شده است. با این حال، صنایع تبدیلی و غذایی، محصولات پتروشیمی با برند، حمل و نقل ریلی و پلتفرمهای B۲B میتوانند سهم ایران را افزایش دهند.
سعادت دهقان تأکید کرد که برای افزایش صادرات، لازم است ترکیبی از بازاریابی سنتی و دیجیتال، آموزش، استانداردسازی محصولات و تضمین پرداخت فراهم شود. به گفته وی، صنایع لبنی ایران میتوانند با تمرکز بر پنیرهای خاص، فرآوردههای پودری و محصولات ارگانیک، سهم خود را در بازار ترکیه افزایش دهند.
مدنی نیز ابزار «اطلس تجارت ایران» را فرصتی برای تمرکز بر کشورهای هدف مانند ترکیه دانست و اعلام کرد که اواخر آذر امسال نشستی با همین عنوان برگزار میشود تا ظرفیتها، چالشها و راهکارهای صادراتی بررسی شود.
*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما