ابهام ادامه‌دار درباره رفع فیلترینگ؛ وعده‌ها هنوز عملی نشده است

رفع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه تلگرام، هفته‌هاست در کانون بحث‌ها قرار دارد، اما هنوز هیچ تصمیم قطعی اتخاذ نشده است. آخرین خبرها نشان می‌دهد تلگرام در اولویت رفع فیلترینگ قرار دارد و تیمی از وزارت ارتباطات حتی به تفاهم‌نامه‌ای با مدیران این پلتفرم دست یافته‌اند، اما جزئیات این تفاهم و پاسخ تلگرام هنوز منتشر نشده و پرونده در شورای عالی فضای مجازی در حال بررسی است.

بر اساس گزارش‌ها، شروط شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلتر شامل محدودسازی محتوای تحریک‌آمیز، همکاری با دستگاه قضایی، جلوگیری از انتشار محتوای تروریستی و حفظ امنیت کاربران ایرانی است. اما رفع فیلتر اینستاگرام، یوتیوب و شبکه اجتماعی ایکس همچنان در دستور کار نیست.

تلگرام هفت سال قبل فیلتر شد و با وجود آن، هم‌اکنون بیش از ۵۰ میلیون کاربر ایرانی دارد؛ موضوعی که نشان می‌دهد استفاده از این پلتفرم به تصمیمات رسمی محدود نمی‌شود. نماینده اردکان نیز تأکید کرده تصمیم نهایی بر عهده شورای عالی فضای مجازی است و برخی بندها هنوز محل اختلاف است.

کارشناسان معتقدند ادامه وضعیت فعلی، هزینه‌های کاربران را افزایش داده و استفاده از فیلترشکن‌ها را گسترش داده است؛ بازاری با گردش مالی میلیاردی که هر ماه بیش از پنج هزار میلیارد تومان و سالانه حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار میلیارد تومان ارزش دارد.

استفاده گسترده کاربران از فیلترشکن‌ها حتی تبعات امنیتی نیز دارد و در جریان بحران‌ها، این موضوع به وضوح مشاهده شده است. کارشناسان فضای مجازی همچنین بر لزوم شفافیت و جلوگیری از منافع پنهان برخی سودجویان فیلترشکن تأکید می‌کنند.

فیلترینگ همچنین بر اقتصاد دیجیتال و مشاغل خانگی اثر گذاشته است. ادامه محدودیت‌ها، درآمد بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک را کاهش داده و گردش مالی آنها را از حوزه نظارت و مالیات رسمی خارج کرده است.

با گذشت بیش از یک سال از دولت چهاردهم، روند رفع فیلترینگ به عرصه‌ای پر از ابهام و روایت‌های متناقض تبدیل شده است. نبود سازوکار شفاف و تصمیم‌گیری واحد، شکاف میان جامعه و حاکمیت را در حوزه فضای مجازی عمیق‌تر کرده و هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی فیلترینگ همچنان ادامه دارد.

*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما