دلارهای گمشده ایران/ چرا نظام بانکی در برابر نورچشمیها سکوت کرده است؟
لیست بدهکاران ارزی کشور منتشر شد و نام شرکتهای بزرگ پتروشیمی، فولاد و کشتیرانی در صدر آن دیده میشود؛ شرکتهایی که با استفاده از برق، گاز و آب یارانهای تولید میکنند اما ارز حاصل از صادرات را به کشور بازنمیگردانند، عاملی که فشار بر بازار ارز و معیشت مردم را تشدید کرده است.
انتشار لیست شرکتهایی که ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازنگرداندهاند، پرده از یک تراژدی ملی برداشته است. غولهای پتروشیمی، فولاد و کشتیرانی که سالها از رانت انرژی ارزان و منابع عمومی ارتزاق کردهاند، حالا با عدم بازگشت ارز، عملاً سرمایه کشور را از چرخه اقتصادی خارج کردهاند.
فشار بر معیشت مردم و نابرابری در نظام بانکی
در حالی که میلیونها ایرانی تحت فشار تورم و نوسانات ارزی هستند، نظام بانکی با کسبوکارهای کوچک و اشخاص حقیقی سختگیرانه برخورد میکند، اما شرکتهای بزرگ با ارقام نجومی میلیارد دلاری در لیست بدهکاران ارزی قرار دارند. این استاندارد دوگانه اعتماد عمومی به سیاستهای پولی و نظارتی را خدشهدار کرده است.
سه گروه اصلی بدهکاران ارزی
۱. غولهای پتروشیمی:
شرکتهایی مانند پتروشیمی نوری، پارس، ستاره خلیج فارس و مارون از خوراک و انرژی یارانهای استفاده میکنند اما ارز صادراتی خود را بازنمیگردانند. این شرکتها بخشی از هلدینگ خلیج فارس و تحت مالکیت دولت، شستا و صندوقهای بازنشستگی هستند.
۲. صنعت فولاد و معادن:
فولاد مبارکه و ذوبآهن اصفهان نیز از برق و آب ارزان بهره میبرند و ارز صادراتی خود را حبس کردهاند. بخش عمده سهام این شرکتها تحت نظارت ایمیدرو و نهادهای عمومی قرار دارد.
۳. کشتیرانی و لجستیک:
شرکتهایی مانند کشتیرانی حافظ دریای آریا بیش از ۲/۹ میلیارد دلار ارز بازنگرداندهاند. این شرکت تحت مدیریت و نظارت مستقیم نهادهای دولتی و وزارتخانهها فعالیت میکند و سهم عظیمی از بودجه عمومی را معادلسازی میکند.
دولت بزرگترین بدهکار ارزی به خود
بررسیها نشان میدهد بیش از ۸۰ درصد عدم بازگشت ارز متعلق به شرکتهایی است که مدیران آنها مستقیم یا غیرمستقیم توسط دولت منصوب میشوند. به این ترتیب، دولت بزرگترین بدهکار ارزی به خود بوده و به دلیل دسترسی به رانتها و معافیتهای خاص، تعهدات ارزی شرکتها اجرایی نشده است.
*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام