سکوت مسئولان در برابر گمانه‌زنی‌ها؛ افزایش قیمت بنزین در راه است؟
انتشار مصوبه اخیر هیئت وزیران و سکوت وزارت نفت در برابر شایعات افزایش قیمت بنزین، موجی از نگرانی و گمانه‌زنی را در جامعه ایجاد کرده است. در حالی‌که مصرف بنزین به رکوردی بی‌سابقه رسیده، کارشناسان نسبت به تبعات تورمی هرگونه افزایش ناگهانی قیمت هشدار می‌دهند.
در حالی‌که مسئولان رسمی بارها هرگونه تصمیم برای افزایش نرخ بنزین را رد کرده‌اند، انتشار مصوبه اخیر هیئت وزیران، گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش قیمت این فرآورده استراتژیک را تشدید کرده است؛ گمانه‌هایی که سکوت وزارت نفت در برابر آن‌ها، نگرانی‌های اجتماعی را دوچندان کرده است.
سکوت مسئولان در برابر موج گمانه‌زنی‌ها
چندی پیش محسن پاکنژاد، وزیر نفت، تأکید کرده بود هیچ تصمیمی برای تغییر قیمت بنزین اتخاذ نشده و هرگونه تغییر تنها پس از طی مراحل قانونی و اعلام رسمی انجام می‌شود. اما یک روز پس از انتشار مصوبه هیئت وزیران، رسانه‌ها از افزایش قیمت احتمالی خبر دادند؛ خبری که نه تأیید شد و نه تکذیب.
علی احمدنیا، رئیس امور اطلاع‌رسانی دولت، این خبر را به‌طور غیررسمی تکذیب کرد و گفت دولت برنامه‌ای برای افزایش نرخ بنزین ندارد. با این حال، مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران واکنشی رسمی نشان نداده‌اند؛ سکوتی که باعث افزایش گمانه‌زنی‌ها در افکار عمومی شده است.
مصرف بی‌سابقه و فشار بر منابع سوختی کشور
بنزین در تابستان امسال رکورد مصرف را شکست و به رقم بی‌سابقه ۱۲.۵ میلیارد لیتر رسید. تنها در پنج استان تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و کرمان بیش از ۵ میلیارد لیتر مصرف شده است. تهران با حدود ۱.۸ میلیارد لیتر، ۱۵ درصد از کل مصرف کشور را به خود اختصاص داده است.
افزایش شدید مصرف، زمینه‌ساز بحث‌های تازه درباره اصلاح الگوی مصرف و احتمال تغییر قیمت شده است. برخی کارشناسان احتمال می‌دهند دولت به سمت اعمال «تعرفه سوم» و تعیین قیمت بالاتر برای مصرف بیش از ۱۶۰ لیتر در ماه حرکت کند.
تجربه تلخ آبان ۹۸ و ترس از شوک تورمی
انتشار تخمینی از قیمت‌های جدید بنزین توسط برخی رسانه‌ها، یادآور تجربه شوک‌آور افزایش قیمت بنزین در آبان ۱۳۹۸ برای افکار عمومی است. تحلیلگران هشدار می‌دهند هرگونه تصمیم ناگهانی می‌تواند موج تورمی جدیدی را به اقتصاد کشور تزریق کند.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، پیش‌تر گفته بود: «چرا باید به کسی که چهار برابر بیشتر مصرف می‌کند، یارانه بدهیم؟» و محمدباقر قالیباف نیز تأکید کرده بود اختلاف شدید بین قیمت تمام‌شده و قیمت عرضه‌شده، قابل‌تداوم نیست.
پیامدهای اقتصادی سنگین
محمدصادق مهرجو، کارشناس اقتصاد انرژی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: «افزایش قیمت بنزین در شرایط فعلی، ریسکی بزرگ است. با توجه به اینکه حدود ۴۰ درصد هزینه کالا و خدمات ناشی از حمل‌ونقل است، هر تغییر قیمتی موج جدیدی از گرانی ایجاد می‌کند.»
او افزود: «اگر قیمت از ۳ هزار تومان فعلی به ۱۲ یا ۲۸ هزار تومان برسد، شوک تورمی شدیدی رخ می‌دهد و دهک‌های پایین جامعه بیشترین فشار را متحمل خواهند شد.»
راهکارهای غیرقیمتی؛ شرط لازم پیش از هر تصمیم
مهرجو تأکید کرد: «افزایش قیمت باید پس از آماده‌سازی زیرساخت‌های جایگزین مانند توسعه CNG، حمل‌ونقل عمومی و خروج خودروهای فرسوده انجام شود. اصلاح صرفاً قیمتی نه‌تنها مصرف را کاهش نمی‌دهد، بلکه تورم ساختاری ایجاد می‌کند.»
او همچنین افزود: «در حال حاضر کشور روزانه ۱۴۰ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کند، در حالی که توان تولید داخلی ۱۱۰ میلیون لیتر است. این شکاف ۳۰ میلیون لیتری از طریق واردات تأمین می‌شود که هزینه‌ای سنگین بر دوش دولت می‌گذارد.»
جمع‌بندی:
افزایش قیمت بنزین در شرایط فعلی، تصمیمی بسیار حساس و پرریسک است که بدون آماده‌سازی زیرساخت‌ها، می‌تواند تبعات اجتماعی و اقتصادی سنگینی به همراه داشته باشد. در حالی که دولت همچنان سکوت کرده، جامعه و کارشناسان چشم‌انتظار اعلام موضع رسمی درباره سرنوشت بنزین هستند.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام