پیشنهاد درج دو نرخ روی بسته‌های تخم‌مرغ برای شفافیت بیشتر در بازار
در پی افزایش نوسانات قیمت تخم‌مرغ و فاصله قابل‌توجه میان نرخ درب کارخانه و قیمت مصرف‌کننده، دبیرکل فدراسیون طیور پیشنهاد داد برای مقابله با سودجویی واسطه‌ها، نرخ تولیدکننده و مصرف‌کننده به‌طور همزمان روی بسته‌های تخم‌مرغ درج شود.
در شرایطی که اختلاف قیمت تخم‌مرغ از تولید تا فروشگاه به شکل قابل توجهی افزایش یافته است، فرزاد طلاکش ، دبیرکل فدراسیون طیور، از طرحی برای افزایش شفافیت در بازار این محصول خبر داد. او اعلام کرد که درج همزمان قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده روی بسته‌های تخم‌مرغ می‌تواند به کنترل قیمت‌ها و جلوگیری از سودجویی واسطه‌ها کمک کند.
ایده درج قیمت تولیدکننده نخستین بار در دولت سیزدهم با هدف شفاف‌سازی زنجیره تأمین مطرح شد. در آن مقطع، دولت تلاش داشت فاصله میان قیمت کارخانه و فروشگاه را برای مردم آشکار کند تا نظارت و تصمیم‌گیری مصرف‌کنندگان آسان‌تر شود. اما اجرای این طرح با چالش‌هایی همراه بود؛ از جمله هزینه‌بر بودن تغییر برچسب‌ها برای تولیدکنندگان کوچک، ناهماهنگی در اجرای سراسری، و نبود زیرساخت نظارتی کافی.
با وجود این مشکلات، دولت معتقد است درج دو قیمت روی بسته‌بندی کالاها می‌تواند مسیر افزایش قیمت را از مبدأ تا مقصد قابل رهگیری کند. با این حال، بسیاری از فعالان بازار تأکید می‌کنند که بخش بزرگی از اختلاف قیمت ناشی از هزینه‌های واقعی در توزیع و مالیات است و الزام به درج قیمت تولیدکننده ممکن است برداشت نادرستی در ذهن خریداران ایجاد کند.
بازار تخم‌مرغ یکی از نمونه‌های بارز این چالش است. با وجود ثابت ماندن نسبی قیمت درب کارخانه، قیمت این محصول در خرده‌فروشی‌ها تا شانه‌ای ۲۳۰ هزار تومان نیز افزایش یافته است. طلاکش در این‌باره گفت: «در پنج ماه نخست سال، مرغداران بیش از ۵۰ درصد زیر قیمت تمام‌شده فروخته‌اند. حدود ۸۰ درصد تخم‌مرغ کشور به‌صورت فله‌ای و بدون اطلاعات قیمت و تولید عرضه می‌شود و همین موضوع امکان نظارت دقیق را از بین می‌برد.»
او تأکید کرد که بسته‌بندی شناسنامه‌دار و درج قیمت تولیدکننده می‌تواند مانع فعالیت دلالان شود و بازار را شفاف‌تر کند. با این حال، هشدار داد اجرای طرح بدون توجه به ساختار خرد و نوسانات هزینه تولید، می‌تواند فشار زیادی به واحدهای کوچک تولیدی وارد کند.
درج همزمان قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده، طرحی است که از نظر تئوریک می‌تواند فاصله قیمت از کارخانه تا فروشگاه را روشن کند، اما بدون اصلاح نظام توزیع و نظارت مؤثر، به تنهایی نمی‌تواند عدالت قیمتی را در بازار ایجاد کند. با این وجود، این پیشنهاد اکنون برای کنترل بازار تخم‌مرغ به‌طور جدی در حال بررسی است.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام