شاخص بورس فریبنده است/رکوردشکنی شاخص با رشد محدود چند نماد رقم خورد

با وجود ثبت عدد ۳ میلیون و ۲۶۷ هزار واحد برای شاخص کل بورس در هفته گذشته، این رکورد نباید به معنای رشد گسترده بازار سرمایه تلقی شود. کارشناسان هشدار می‌دهند که شاخص کل، نمایی از کل بازار نیست و بیشتر تحت تأثیر چند نماد بزرگ قرار گرفته است.

آرمان هنرکار،کارشناس بورس می گوید: میانگین تمام نمادهای بازار سرمایه حدود ۴۵ درصد زیر سقف تاریخی خود قرار دارد و از ۷۴۴ نماد بررسی‌شده، ۶۴ درصد نسبت به سقف اردیبهشت بازدهی منفی ریالی ثبت کرده‌اند. اگر بازدهی دلاری را ملاک قرار دهیم، تنها ۷ درصد نمادها بازدهی مثبت داشتند و ۹۳ درصد دیگر به سرمایه‌گذاران خود زیان رسانده‌اند.

با این حال، وضعیت بنیادی بازار سرمایه مطلوب است. جمع درآمد TTM بازار به حدود ۷.۴ هزار همت و سود خالص شرکت‌ها به ۱.۷ هزار همت می‌رسد و ارزش کل بازار حدود ۱۱.۱ هزار همت است. نسبت‌های P/E و P/S بازار به ترتیب ۶.۷ و ۱.۵ واحد است و انتظار می‌رود با انتشار صورت‌های مالی شرکت‌های بزرگ، این نسبت‌ها به حدود ۶.۱ و ۱.۳ کاهش یابد.

همچنین درآمد ۴۸۴ شرکت بورسی در هفت ماه نخست سال جاری به ۳.۶ هزار همت رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۶ درصد رشد داشته است. این موضوع نشان می‌دهد بازار سرمایه از لحاظ بنیادی پتانسیل رشد قابل توجهی دارد و شاخص کل فعلی تنها تحت تأثیر چند نماد بزرگ رشد کرده است.

کارشناسان تأکید می‌کنند برای اینکه بتوان گفت شاخص کل واقعاً رکوردشکنی کرده است، شاخص باید به طور میانگین ۸۱ درصد رشد کند تا فاصله نمادها با سقف تاریخی خود جبران شود. در واقع، رشد اخیر بیشتر نمایشی از افزایش تقاضا برای تعداد محدودی از نمادهاست و به معنای رونق کل بازار نیست.

ارزش‌گذاری گذشته‌نگر بازار سرمایه نشان می‌دهد که نسبت P/E به‌طور میانگین از سال ۱۳۸۱ تا کنون حدود ۸.۳ بوده است، در حالی که اکنون نسبت‌ها پایین‌تر است و این موضوع خود بیانگر ارزندگی بازار و پتانسیل رشد بالای آن است. البته، این به معنای توصیه مستقیم به سرمایه‌گذاری نیست و همواره ریسک‌هایی وجود دارد که می‌تواند ارزش بازار را کاهش دهد.

در میان نمادهای بورسی، ۴۹ شرکت بیش از ۸۰ درصد با سقف قیمتی خود فاصله دارند و نمادهایی مانند «چکاپا»، «حاریا» و «لپارس» در صدر این فهرست قرار گرفته‌اند.

*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما