چرا انتقال پایتخت جواب نمیدهد؟ روایت شهردار سابق از تجربه جهان
شهردار سابق تهران با ردِ ایده انتقال پایتخت تأکید کرد که این اقدام نه بحران آب تهران را حل میکند و نه بار جمعیتی پایتخت را کاهش میدهد؛ او همچنین مسکن مهر را طرحی تورمزا و فاقد زیرساختهای لازم دانست.
پیروز حناچی، شهردار سابق تهران، با رد تصور حل بحرانهای تهران از طریق انتقال پایتخت، تأکید کرد که این رویکرد نهتنها مشکل کمآبی و انفجار جمعیت را رفع نمیکند، بلکه تجربه کشورهای مختلف نیز نشان داده است که انتقال مرکز سیاسی، شهر مادر را از چالشها رها نکرده است. او گفت: «این تصور که با انتقال پایتخت مشکلات تهران حل میشود، تصوری غلط است؛ همانطور که استانبول باوجود انتقال مرکزیت سیاسی به آنکارا، کوچک نشد.»
حناچی تمرکز سیاستگذاری خود را بر **ساماندهی و تمرکززدایی** دانست و افزود: «موافق ایجاد سیاستهایی هستم که جمعیتپذیری و فعالیتهای غیرضروری را از تهران خارج کند، اما انتقال پایتخت نسخه حل بحرانها نیست.» به گفته او، بسیاری از فعالیتها، از جمله صنعتی و حتی ورزشی، ضرورتی ندارند در تهران انجام شوند و انتقال آنها به استانهای دیگر میتواند بخشی از فشار جمعیتی و زیستمحیطی پایتخت را کاهش دهد.
عمق بحران در نتیجه عدول از برنامهها
شهردار سابق تهران با تأکید بر ضرورت حرکت دائمی نظام مدیریت شهری در چارچوب برنامههای مصوب گفت: «اگر برنامهریزی جمعیت، فعالیت و فضا بهدرستی انجام شود، میتوان از بحرانهای آینده دور ماند. اما امروز شاهدیم که در برخی مناطق مانند منطقه ۲۲ تهران، عدول از طرح تفصیلی و مصوبات شهرسازی موجب بیثباتی در آینده شهر شده است.»
او افزود: «نگاه توسعه پایدار یعنی اینکه همه ظرفیتهای نسل حاضر مصرف نشود و شهر برای نسلهای آینده نیز قابل زندگی باشد. اگر نتوانیم بگوییم دو دهه بعد وضعیت آب تهران چگونه خواهد بود، یعنی از برنامه خارج شدهایم.»
مسکن مهر؛ خانهسازی بدون شهرسازی
حناچی پروژه مسکن مهر را نمونهای از اقداماتی دانست که بهجای حل مسئله، مشکلات تازه ایجاد کردند. او گفت: «مسکن مهر یک فرصت بود، اما تبدیل شد به خانهسازی بدون شهرسازی. اینکه در شهری مانند پرند ۴۰۰ هزار نفر مستقر شوند، اما خدمات اولیه برای یک زندگی شرافتمندانه وجود نداشته باشد، هنر نیست.»
او تأکید کرد بهترین مسیر این است که از ابتدا مسکن در قالب یک شهرسازی کامل دیده شود: «ساخت مسکن بدون زیرساخت، حملونقل و خدمات شهری، هزینههای سنگینی را به مردم کمدرآمد منتقل میکند. اگر مسکن مهر به همه دهکها نرسیده، باید روشها اصلاح شود.»
اعتبار ۵۰ هزار میلیاردی مسکن مهر؛ عامل تورم
حناچی یکی از ایرادات اساسی مسکن مهر را **شیوه تأمین مالی آن** دانست: «اعتبار ۵۰ هزار میلیارد تومانی این طرح کاملاً تورمزا بود. دولت برای پوشش کسری بودجه آن سالها ناچار به استقراض از بانک مرکزی شد و همین امر عملاً به تورم دامن زد. اگر این عدد را به قیمت امروز محاسبه کنیم، ابعاد فشار تورمی آن بسیار گستردهتر خواهد بود.»
*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما