عبور دلار از ۱۱۹ هزار تومان؛ سیاست ارزی همچنان در سکوت
با عبور نرخ دلار از مرز ۱۱۸ و ۱۱۹ هزار تومان، بازار ارز وارد فاز جدیدی از نوسان شده است؛ اما در حالی که انتظار میرفت بانک مرکزی با توجه به اختیارات گسترده خود اقداماتی فوری انجام دهد، سیاست مشخصی برای مهار انتظارات تورمی و تثبیت بازار مشاهده نمیشود.
نرخ دلار در روزهای اخیر با ادامه روند صعودی، وارد کانال ۱۱۹ هزار تومان شده و رکوردهای تازهای را در بازار ارز ثبت کرده است. این جهش قیمتی، پرسشهای متعددی درباره عملکرد سیاستگذار پولی و نحوه مدیریت بازار ارز در شرایط کنونی ایجاد کرده است.
مقایسه قیمتها نشان میدهد نرخ دلار نسبت به دوره مشابه سال گذشته نزدیک به ۷۰ درصد افزایش داشته و یورو نیز رشد بیش از ۸۵ درصدی را تجربه کرده است. این وضعیت نگرانیها درباره کاهش ارزش پول ملی و تشدید انتظارات تورمی را افزایش داده است.
این در حالی است که طبق قانون جدید، بانک مرکزی اختیار گستردهتری برای تنظیمگری بازار ارز و مداخله مؤثر در مواقع بحران در اختیار دارد، اما تاکنون نشانهای از تغییر راهبرد یا معرفی ابزارهای جدید برای مدیریت بازار دیده نشده است.
سیاستهای تکراری و انتقادها
برخی کارشناسان معتقدند تکیه مداوم بانک مرکزی بر راهکارهایی مانند راهاندازی بازارهای متعدد ارزی یا عرضه مقطعی سکه، به جای اعمال سیاستهای پایدار و هدفمند، موجب افزایش بیثباتی شده است. این گروه میگویند تعدد سامانهها و بازارها نه تنها به کاهش نرخ ارز منجر نشده، بلکه روند تخصیص ارز و انجام مبادلات رسمی را دشوارتر کرده است.
در همین راستا، تغییرات مدیریتی در حوزه ارزی نیز مورد توجه تحلیلگران بوده است. به گفته منتقدان، انتصاب مدیرانی بدون تجربه تخصصی در حساسترین بخشهای سیاستگذاری ارزی، یکی از عواملی است که ریسک تصمیمگیری و واکنش در لحظه را افزایش داده است.
پرسشهای باز
با وجود تداوم نوسانات، تاکنون برنامه مشخصی از سوی بانک مرکزی برای مهار انتظارات و ایجاد ثبات ارائه نشده است. فعالان اقتصادی میپرسند چرا با وجود اختیارات بیسابقه، بازار همچنان بدون سیگنال روشن رها شده و تصمیمهای سیاستگذار با تأخیر همراه است.
تحلیلگران میگویند اگر ساختار تصمیمگیری و ابزارهای سیاست ارزی اصلاح نشود، سقفهای جدید قیمتی در بازار ارز دور از انتظار نخواهد بود و رکوردهای امروز ممکن است مقدمه سطوح بالاتری باشد.
*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما