رکود عمیق صنایع زیر سایه بیعملی وزارت صمت/وعدههای اتابک عملی نشد
بررسی عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت طی ۱۶ ماه گذشته نشان میدهد ضعف مدیریتی و بیعملی در حل مسائل اساسی تولید، صنایع کشور را با رکود، کاهش تولید و تشدید بحران در بخشهای کلیدی مواجه کرده است.
بررسی وضعیت صنایع کشور در ۱۶ ماه گذشته، از زمان تصدی محمد اتابک بر کرسی وزارت صنعت، معدن و تجارت، نشان میدهد این وزارتخانه در تحقق وعدههای خود برای بهبود تولید، حمایت از صنایع و رفع موانع تولید ناکام بوده است. صنایع مختلف کشور از قطعهسازی خودرو گرفته تا فولاد، سیمان، نساجی، پتروشیمی و لوازم خانگی، با مشکلات جدی در تأمین نقدینگی، انرژی و مواد اولیه دستوپنجه نرم میکنند؛ موضوعی که از نگاه کارشناسان و فعالان اقتصادی، ریشه در ضعف مدیریتی و نبود پیگیری مؤثر از سوی وزیر صمت دارد.
شامخ؛ تصویر روشن رکود در صنایع کارخانهای
شاخص مدیران خرید صنایع کارخانهای (شامخ) که بر اساس نظرسنجی میدانی از بنگاههای صنعتی محاسبه میشود، پس از دو ماه ثبات نسبی، در آبانماه بار دیگر وارد مسیر نزولی شد و با ثبت عدد ۴۹.۹ به کمترین سطح خود در سه ماه اخیر رسید. این عدد بهروشنی از ورود صنایع کشور به فاز رکود حکایت دارد و انتظارات فعالان صنعتی برای بهبود کوتاهمدت شرایط را تضعیف کرده است.
قطعهسازی خودرو؛ تسهیلات ۴۰ هزار میلیاردی در حد مصوبه
یکی از نمونههای بارز بیعملی وزارت صمت، وضعیت صنعت قطعهسازی خودرو است. محمدرضا نجفیمنش، رئیس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان، در گفتوگو با خبرنگار مهر با اشاره به مصوبه پرداخت ۴۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات به دو خودروساز بزرگ کشور گفت: این مصوبه از مردادماه در دستور کار قرار گرفت و ۲۵ آبان نیز ابلاغ شد، اما با وجود تعیین ۱۸ بانک عامل، تاکنون حتی یک ریال پرداخت نشده است.
وی افزود: وضعیت مالی قطعهسازان بهشدت نامطلوب است و تأخیر در پرداخت این تسهیلات، مطالبات این صنعت را سنگینتر کرده، اما بانکها تنها به اعلام در حال اجرا بودن مصوبه بسنده میکنند. این در حالی است که وزیر صمت به جای فشار برای هماهنگی با بانک مرکزی و شبکه بانکی، صرفاً به کلیگویی اکتفا کرده است.
فولاد؛ دستور رئیسجمهور اجرا نشد
در حوزه فولاد نیز شرایط مشابهی حاکم است. با وجود دستور صریح رئیسجمهور در جلسه کارگروه ملی بهینهسازی مصرف گاز و برق مبنی بر عدم اعمال محدودیت برای صنایع صادراتمحور در آذرماه، این مصوبه تاکنون اجرایی نشده است.
وحید یعقوبی، معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، اعلام کرد که محدودیت گاز از ابتدای آذرماه اعمال شده و برخی شرکتهای فولادی با محدودیت ۳۰ تا ۵۰ درصدی مواجهاند. به گفته وی، اگر تولید متوقف شود، صادرات و ارزآوری نیز آسیب خواهد دید؛ در حالی که در دنیا صنایع مولد آخرین حلقه اعمال محدودیتهای انرژی هستند.
تشدید رکود در قطعهسازی
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، تولید قطعه در آبان نسبت به مهر حدود ۲ درصد و فروش آن نزدیک به ۳ درصد کاهش یافته است. این افت، عمدتاً ناشی از کاهش تولید خودرو و تغییر استراتژی خرید خودروسازان از تولید داخل به واردات است؛ موضوعی که وابستگی شدید صنعت قطعهسازی به خودروسازان داخلی را بیش از پیش آشکار میکند.
سیمان؛ کاهش ۱۰ درصدی تولید
صنعت سیمان نیز در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ با کاهش ۱۰ درصدی تولید مواجه شده است. علیاکبر الوندیان، دبیر انجمن سیمان، اعلام کرد تولید سیمان از ۳۵.۱ میلیون تن در ششماهه نخست ۱۴۰۳ به ۳۱.۷ میلیون تن در مدت مشابه امسال کاهش یافته است. به گفته وی، محدودیتهای انرژی و رکود مصرف داخلی از عوامل اصلی این کاهش بودهاند، در حالی که وزارت صمت برنامه مشخصی برای جبران این خسارات ارائه نکرده است.
نساجی و پتروشیمی؛ بحران مواد اولیه
در صنعت نساجی نیز کمبود مواد اولیه پتروشیمیایی، مشکلات تأمین ارز و واردات بیضابطه، تولید داخلی را تحت فشار قرار داده است. سید شجاعالدین امامیرئوف، دبیر انجمن صنایع نساجی، گفت عرضه پلیپروپیلن و پلیاتیلنترالات در ششماهه نخست سال بسیار پایین بوده و واردات نخ و پارچه بدون اولویتبندی صادراتی، به تولید داخلی آسیب زده است.
لوازم خانگی؛ افت ۳۸ درصدی تولید
صنعت لوازم خانگی که در سالهای اخیر به ظرفیت تولید ۲۰ میلیون قطعه در سال رسیده بود، اکنون با افت شدید تولید مواجه شده است. نسرین اوجاقی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی، از کاهش ۳۸ درصدی تولید در سال ۱۴۰۴ نسبت به سال قبل خبر داد و واردات غیررسمی حدود ۳۰ درصدی را یکی از عوامل اصلی فشار بر تولید داخلی دانست.
افت تولید خودرو
در شرایطی که وزارت صمت از انتشار آمار رسمی تولید خودرو خودداری میکند، دادههای سامانه کدال نشان میدهد تولید خودروهای سواری توسط سه خودروساز بزرگ در هشتماهه نخست سال جاری به ۵۲۸ هزار دستگاه رسیده که نسبت به سال گذشته ۶.۴ درصد کاهش داشته و فاصله معناداری با اهداف تعیینشده دارد.
جمعبندی؛ صنایع زیر سایه بیعملی
کاهش تولید در صنایع فولاد، سیمان، نساجی، لوازم خانگی، خودرو و قطعهسازی، افت شاخص شامخ و عملیاتی نشدن مصوبات حمایتی، همگی نشان میدهد صنایع کشور زیر فشار بیعملی و تصمیمات ناکارآمد وزارت صمت قرار دارند. کارشناسان هشدار میدهند در صورت تداوم این روند، رکود عمیقتر شده و آسیب جدی به تولید، اشتغال و ارزآوری کشور وارد خواهد شد.
*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام