چالش‌ها و فرصت‌های رسانه‌ای در ارتقای دیپلماسی ورزشی ایران
دیپلماسی ورزشی به عنوان یکی از ابزارهای قدرت نرم، ظرفیت بالایی برای ارتقای برند ملی و تقویت روابط بین‌المللی دارد. در این میان، رسانه‌ها نقش کلیدی دارند و می‌توانند با پوشش مناسب رویدادهای بین‌المللی، از المپیک و مسابقات آسیایی گرفته تا فوتبال، ایران را به جایگاه مثبت جهانی معرفی کنند، هرچند چالش‌هایی همچون محدودیت‌های داخلی و پوشش منفی رسانه‌های خارجی این مسیر را دشوار کرده است.
دیپلماسی ورزشی نه تنها موفقیت‌های قهرمانی را برجسته می‌کند، بلکه ظرفیت‌های جامعه‌شناختی مانند انسجام اجتماعی، هویت‌سازی فرهنگی و کاهش تنش‌های سیاسی را فعال می‌سازد. ورزش، فراتر از رقابت فیزیکی، به عنوان یک پدیده اجتماعی عمل می‌کند که هویت جمعی را تقویت و تعاملات بین‌فرهنگی را تسهیل می‌کند. موفقیت‌های ورزشی ایران، از جمله در کشتی و تکواندو، علاوه بر افزایش غرور ملی، می‌تواند به ایجاد وابستگی اقتصادی و تعاملات فرهنگی با کشورهای همسایه کمک کند و زمینه کاهش تنش‌های مرزی را فراهم سازد.
رسانه‌ها نقش کلیدی در بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها دارند. پوشش رویدادهای بین‌المللی، مانند المپیک ۲۰۲۴ پاریس و مسابقات آسیایی ۲۰۲۲ هانگژو، به برندسازی ملی و نمایش توانمندی‌های ایران در عرصه جهانی کمک کرده است. رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی نیز ابزار مؤثری برای تقویت دیپلماسی ورزشی هستند؛ نمونه آن پست‌های سفارت ایران در کابل درباره مسابقات فوتبال با افغانستان است که تصویر مثبت از روابط برادرانه ارائه کرده است.
با این حال، چالش‌هایی نیز وجود دارد. پوشش منفی رسانه‌های غربی، محدودیت‌های داخلی و تأثیر تحریم‌ها و تنش‌های سیاسی، مانع بهره‌برداری کامل از دیپلماسی ورزشی شده است. برای مثال، رسانه‌های غربی غالباً موفقیت‌های ورزشی ایران را از زاویه مسائل جنسیتی یا حجاب ورزشکاران بازتاب داده‌اند و در شبکه‌های اجتماعی بحث‌هایی درباره «انزوای فوتبال ایران» پس از برخی تنش‌های سیاسی مطرح شده است.
به گفته کارشناسان، مقابله با این چالش‌ها نیازمند استراتژی‌های رسانه‌ای نوین و دیپلماسی دیجیتال است تا روایت مثبت از ایران در عرصه جهانی تقویت شود. در این مسیر، رسانه‌ها می‌توانند پل ارتباطی میان ورزش، جامعه و سیاست خارجی باشند و همزمان ظرفیت‌های جامعه‌شناختی ورزش را برای توسعه پایدار و برندسازی ملی فعال کنند.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام