بحران بی پایان مسکن/طرح «مسکن استیجاری» بدون پول، روی کاغذ میماند
کارشناسان هشدار میدهند بحران مسکن در کشور به دلیل نبود منابع مالی پایدار، کمکاری بانکها و انحصار زمین در دست دولت به مرحلهای رسیده که طرحهایی مانند «مسکن استیجاری» نیز در آستانه شکست قرار دارند.
بحران مسکن در ایران که سالهاست با رکود، افزایش قیمت و کاهش توان خرید خانوارها گره خورده، حالا با خطر شکست طرح جدید دولت برای «مسکن استیجاری» روبهروست. کارشناسان میگویند این طرح بدون پشتوانه مالی مشخص، از همان ابتدا محکوم به ناکامی است.
مجتبی یوسفی، عضو کمیسیون عمران مجلس، با اشاره به شکاف عمیق میان درآمد خانوار و هزینه مسکن گفت: «تهرانیها برای خانهدار شدن باید حدود ۷۳ سال پسانداز کنند.» او تأکید کرد تا زمانی که انحصار زمین از دست دولت خارج نشود و نظام تأمین مالی اصلاح نگردد، هیچ طرحی در حوزه مسکن به نتیجه نخواهد رسید.
بررسیها نشان میدهد اگر افراد با درآمد ماهانه ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان، تنها یکسوم حقوق خود را پسانداز کنند، در بهترین حالت حدود ۵۳ سال زمان لازم است تا بتوانند واحدی ۸۰ تا ۱۰۰ متری خریداری کنند؛ عددی که در تهران به ۷۳ سال میرسد.
در همین حال، طه حسینمدنی، رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند، با بیان اینکه «بازار مسکن با ۵ تا ۶ میلیون تقاضای انباشته و ۸ میلیون واحد فرسوده روبهروست»، هشدار داد: «اگر ساختوساز سالانه به یکونیم میلیون واحد نرسد، ناترازی مسکن تا سال ۱۴۱۰ دو برابر شده و به ۱۲ میلیون واحد خواهد رسید.»
او ضعف در تأمین مالی و اجرای کند پروژههای انبوهسازی را از عوامل اصلی رکود بازار دانست و پیشنهاد داد دولت با اصلاح قانون پیشفروش ساختمان، فروش متری و واگذاری زمین رایگان، مسیر سرمایهگذاری در ساختوساز را هموار کند.
اما خشایار باقرپور، رئیس اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران، با تردید نسبت به آینده طرح «مسکن استیجاری» گفت: «این طرح در ذات خود مفید است، اما مشخص نیست منابع مالی آن از کجا تأمین میشود. دولت با کسری بودجه شدید مواجه است و بانکها نیز در طرح نهضت ملی مسکن از انجام تعهداتشان سر باز زدهاند؛ بنابراین احتمال شکست این طرح بسیار بالاست.»
او افزود: «سرمایهگذاران خصوصی هم تمایل چندانی برای ورود به طرح ندارند، زیرا بازدهی اقتصادی پایین و ریسک بالایی دارد. بدون منابع پایدار، این طرح به سرنوشت پروژههای شکستخورده قبلی دچار خواهد شد.»
باقرپور در پایان با اشاره به تجربه تلخ طرح نهضت ملی مسکن گفت: «در نبود منابع مالی، فشار سنگینی بر متقاضیان وارد میشود. امروز بسیاری از ثبتنامکنندگان با اخطار پرداخت چندصد میلیون تومانی در کمتر از ۲۰ روز روبهرو هستند و تهدید میشوند که در صورت تأخیر، واحدشان به فرد دیگری واگذار خواهد شد.»
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما