مسکن دیگر قلک امن نیست/عقبماندگی بازار ملک در برابر طلا، دلار و بورس
در حالی که قیمت هر متر مربع مسکن در تهران طی دهه گذشته از ۴ میلیون تومان به بیش از ۱۲۳ میلیون تومان رسیده، بازدهی این بازار تنها ۲۹۱۸ درصد بوده و در مقایسه با طلا، سکه و ارز، جذابیت سرمایهگذاری آن کاهش چشمگیری داشته است.
بازار مسکن تهران در دهه گذشته مسیر پرنوسان اما متفاوتی از تصور عمومی را پشت سر گذاشته است. متوسط قیمت هر متر مربع مسکن از حدود ۴ میلیون تومان در سال ۱۳۹۴ به بیش از ۱۲۳ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴ رسیده است. این رشد چشمگیر ظاهراً نشان از سودآوری بالا دارد، اما در مقایسه با بازارهای موازی مانند طلا، ارز و بورس، بازدهی مسکن بسیار کمتر بوده است.
دادهها نشان میدهد بازدهی بازار مسکن طی ده سال گذشته حدود ۲۹۱۸ درصد بوده، در حالی که بازدهی دلار ۳۶۸۷ درصد، طلای ۱۸ عیار ۱۲۹۹۲ درصد، سکه امامی ۱۳۹۴۴ درصد و بورس ۵۵۷۸ درصد ثبت شده است. این مقایسه نشان میدهد سرمایهگذاری در مسکن طی این سالها نسبت به بازارهای موازی کمتر جذاب بوده است.
روند قیمتها در تهران نشان میدهد افزایش اولیه قیمتها از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ نسبتا ملایم و کنترلشده بوده، به طوری که قیمت هر متر مربع از ۴.۱۶۸ میلیون تومان به ۴.۳۹ میلیون تومان رسید. اما از سال ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ جهشهای شدید در بازار مسکن مشاهده شد؛ قیمتها از حدود ۹.۹ میلیون تومان در سال ۱۳۹۷ به بیش از ۳۰ میلیون تومان در سال ۱۳۹۹ رسید که عمدتاً متاثر از جهشهای ارزی، تورم بالا و تغییرات اقتصادی کلان بود.

در سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۴ روند صعودی ادامه داشت و قیمتها به ترتیب به ۳۵، ۶۵، ۸۱ و نهایتاً ۱۲۳ میلیون تومان در هر متر مربع رسید. این افزایشها فشار اقتصادی شدیدی بر خریداران وارد کرده و اثر عوامل مختلفی از جمله کاهش قدرت خرید، رشد نقدینگی و کمبود عرضه مسکن را نمایان کرده است.
با این حال، نرخ رشد مسکن در مقایسه با سایر بازارها کمتر بوده است. در حالی که رشد قیمت در دورههای جهش ارزی و تورمی بازارهای طلا، دلار و سکه سریعتر و پرنوسانتر بوده، مسکن بازدهی کمتری برای سرمایهگذاران فراهم کرده است. کاهش تقاضای واقعی، محدودیتهای مالی و رکود معاملاتی نیز از دیگر عواملی است که جذابیت سرمایهگذاری در مسکن را کاهش داده است.
کارشناسان اقتصادی میگویند کاهش جذابیت بازار مسکن ناشی از فاصله شدید میان درآمد و قیمتهاست؛ بخشی از خانوارها عملاً توان خرید یا سرمایهگذاری در این بازار را از دست دادهاند و سرمایهگذاران به سمت بازارهای نقدشونده و پربازدهتر مانند طلا، سکه و ارز حرکت کردهاند.

در مجموع، بازار مسکن تهران طی دهه گذشته با رشد قیمت چشمگیر مواجه بوده اما از نظر بازدهی سرمایه، عقبتر از بازارهای رقیب حرکت کرده و جذابیت آن برای سرمایهگذاری کاهش یافته است.
*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما