رانندگان اینترنتی زیر بار کمیسیون، مالیات و «خدمات شهری» / اجاره روزانه موتور، نشانه بحران پنهان بازار کار
رونق آگهی‌های اجاره روزانه موتورسیکلت برای فعالیت در تاکسی‌های اینترنتی، بازتابی از بحران بازار کار ایران است؛ جایی که بازنشستگان و جوانان تحصیل‌کرده برای گذران زندگی به رانندگی پرخطر و بی‌حمایت بیمه‌ای روی آورده‌اند، درحالی‌که پلتفرم‌ها با کمیسیون و کسورات سنگین، فشار بیشتری بر آنان تحمیل می‌کنند.
رونق آگهی‌های اجاره روزانه موتورسیکلت برای فعالیت در سکوهای تاکسی اینترنتی، پرده از بحران تازه‌ای در بازار کار ایران برداشته است؛ بحرانی که در آن بازنشستگان برای جبران مستمری ناکافی و جوانان تحصیل‌کرده برای فرار از بیکاری، به رانندگی پرخطر و بی‌حمایت بیمه‌ای روی آورده‌اند، درحالی‌که پلتفرم‌ها با افزایش کمیسیون، مالیات و کسورات تازه، فشار بیشتری بر شاغلان وارد می‌کنند.
«ح.ع»؛ بازنشسته‌ای که دوباره پشت فرمان نشست
«ح.ع» راننده بازنشسته یکی از پلتفرم‌های تاکسیرانی اینترنتی می‌گوید:
«مستمری بازنشستگی من کمتر از ۱۶ میلیون تومان است و مجبورم روزانه تا ۸ ساعت کار کنم تا اجاره‌خانه ۸ میلیونی و هزینه زندگی را بپردازم؛ اما حق کمیسیون پلتفرم‌ها امانم را بریده است.»
او ادامه می‌دهد: «قبلاً کمیسیون ۱۷ درصد بود، حالا به ۲۲ درصد رسیده و در سفرهای ویژه حتی ۵ درصد بیشتر هم کسر می‌کنند. علاوه بر این، مالیات بر ارزش افزوده ۱۰ درصدی و مبلغی تحت عنوان "خدمات شهری" هم از درآمد ما کم می‌شود. در پایان یک روز کاری ۱۰ ساعته، از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان دریافتی، حدود ۴۵۰ هزار تومان کسورات کم می‌شود و تنها ۷۵۰ هزار تومان برایم باقی می‌ماند؛ آن هم بدون محاسبه استهلاک خودرو و هزینه بنزین.»
به گفته او، «اگر سر ساختمان کارگری کنم، با ۸ ساعت کار درآمد بیشتری دارم!»
«س.ع.ز»؛ بازی با مرگ برای نان
«س.ع.ز» راننده موتورسیکلت و دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد است. او درباره تجربه تلخش می‌گوید:
«برای تأمین هزینه‌های تحصیل با موتور کار می‌کنم. تاکنون دوبار در اتوبان تصادف کرده‌ام و یکبار هم پایم شکست و یک ماه خانه‌نشین شدم. اما پلتفرم‌ها هیچ حمایتی نمی‌کنند. نه بیمه‌ای در کار است و نه حتی تخفیف‌های واقعی بیمه‌ای.»
او تأکید می‌کند: «درآمدم آنقدر نیست که خودم بیمه بخرم. با وجود خطر از کارافتادگی، بیکاری و حتی سرقت موتور، هیچ پشتیبانی نداریم. شرکت‌های اینترنتی سود زیادی می‌کنند، ولی ما رانندگان که ساعت‌های طولانی کار می‌کنیم، حتی توان بیمه کردن خودمان را نداریم.»
موج بیکاری؛ پشتیبان پلتفرم‌ها
گسترش بیکاری و ناکافی بودن دستمزدها در بخش‌های تولیدی و خدماتی، باعث شده رانندگی در پلتفرم‌های اینترنتی به یکی از پرمخاطب‌ترین مشاغل کشور بدل شود. شدت این روند به حدی است که بسیاری از جوانان برای ورود به این کار، حتی موتورسیکلت اجاره می‌کنند.
این در حالی است که بسیاری از واحدهای تولیدی به‌ویژه پس از خروج اتباع خارجی از کشور، با کمبود نیروی کار روبه‌رو شده‌اند. با این حال، موج جوانان جویای کار به‌جای ورود به صنعت و خدمات پایدار، به سمت رانندگی موتور و خودرو در سکوهای اینترنتی روانه شده است؛ مشاغلی که با بهره‌وری پایین، استهلاک بالا و نبود امنیت شغلی، چهره‌ای روشن از بحران پنهان بازار کار ایران ترسیم می‌کنند.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام