مسکن اجاره به شرط تملیک/راهکاری برای خانهدار شدن کارگران و کاهش دغدغه کارفرمایان؟
ساخت مسکن اجاره به شرط تملیک برای کارگران، با تمرکز بر نزدیکی محل کار، علاوه بر کاهش هزینههای رفت و آمد، دغدغه کارفرمایان بابت حضور منظم نیروی کار را نیز کاهش میدهد.

کارشناسان و مسئولان ساخت مسکن اجاره به شرط تملیک برای کارگران را بهعنوان راهکاری موثر در خانهدار شدن این قشر پیشنهاد کردهاند. آنها معتقدند اگر این واحدها در نزدیکی محل کار کارگران ساخته شود، هم هزینههای رفت و آمد کاهش مییابد و هم دغدغه کارفرمایان بابت حضور به موقع نیروی کار در محیط کار برطرف میشود.
مسکن؛ یکی از دغدغههای اصلی خانوارهای کارگری
طبق آمارها، بیش از ۵۰ درصد درآمد کارگران صرف هزینههای مسکن و اجارهبها میشود. قانون اساسی ایران داشتن مسکن را حق هر فرد و خانواده اعلام کرده و دولتها موظفاند با رعایت اولویت برای نیازمندان، به ویژه کارگران، زمینه اجرای این اصل را فراهم کنند.
طرحهای مسکن کارگری در دولت چهاردهم
در دولت چهاردهم، برنامه ساخت مسکن کارگران با جدیت دنبال شد و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری وزارت راه و شهرسازی و ظرفیت تعاونیهای مسکن پروژههای مختلفی را در دستور کار قرار داد. هدف، ساخت ۳۰۰ هزار واحد مسکن کارگری توسط شرکت خانهسازی ظرف مدت ۳ سال بوده و در ادامه، برنامهریزی برای ساخت ۵۱۷ هزار واحد مسکن کارگری در سطح کشور نیز انجام شده است.
نقش تعاونیها و مشارکت صنایع
کارشناسان معتقدند ظرفیت تعاونیهای مسکن در ساخت واحدهای ارزان قیمت، روشی مقرون به صرفه و موثر برای خانهدار شدن کارگران است. طی سالهای اخیر، بیش از ۱۰ هزار تعاونی مسکن در کشور فعال بودهاند و امکان خانهدار شدن اقشار مختلف را فراهم کردهاند.
همچنین مشارکت صنایع و شهرداریها در پروژههای مسکن کارگری نقش موثری در کاهش هزینهها دارد؛ شهرداریها میتوانند تا ۳۵ درصد هزینهها را تامین کنند و صنایع با سرمایه و دانش خود در ساخت واحدها پیشگام شوند. این مشارکت، علاوه بر کاهش هزینههای کارگران، دغدغه کارفرمایان برای جذب و حفظ نیروی کار را نیز کاهش میدهد.
کاهش هزینه رفت و آمد و افزایش بهرهوری کارفرمایان
ساخت مسکن کارگری در نزدیکی محل کار، نه تنها هزینههای زندگی کارگران را کاهش میدهد، بلکه حضور منظم و به موقع آنها در محیط کار را تضمین میکند. کارشناسان معتقدند احیای سنت ساخت مسکن کارگری که در دهه ۶۰ رایج بود، میتواند به افزایش ماندگاری نیروی کار در واحدهای صنعتی و کاهش مشکلات کارفرمایان کمک کند.
اقدامات اجرایی اخیر
شهریورماه امسال، مراسم ساخت ۹۴ هزار واحد مسکن کارگری در ۷ استان کشور با حضور رئیسجمهور و مسئولان وزارت کار برگزار شد که از این تعداد، ۲۲ هزار واحد به مجموعههای زیر نظر وزارت تعاون اختصاص دارد. این پروژهها با تفاهمنامهای میان وزارت تعاون، صنایع و کارخانجات مجری، و وزارت راه و شهرسازی اجرا میشوند.
از ویژگیهای این تفاهمنامه، مشارکت مالی صاحبان صنایع در آمادهسازی پروژهها و تنوع عرضه مسکن (ملکی، سازمانی و استیجاری) است که هم به نفع کارگران و هم به نفع کارفرمایان خواهد بود.
خانهدار شدن کارگران؛ مسیر پایدار و مقرون به صرفه
به اعتقاد کارشناسان، ایده خانهسازی در قالب اجاره به شرط تملیک و بهرهگیری از تعاونیها، راهکاری پایدار و مقرون به صرفه برای خانهدار شدن کارگران است. مشارکت کارفرمایان و صنایع نیز این مسیر را تسهیل کرده و موجب کاهش هزینههای رفت و آمد و افزایش بهرهوری نیروی کار خواهد شد.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما