تازه‌ترین پیمایش انجمن صنفی روزنامه نگاران/خبرنگاران زیر فشار معیشت و ناامنی شغلی
نتایج یک پیمایش صنفی نشان می‌دهد بیش از دوسوم خبرنگاران کشور دستمزدی بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند و تنها یک‌چهارم از میزان دریافتی خود رضایت دارند. در این میان، نیمی از خبرنگاران اجاره‌نشین هستند و ۵۶ درصد احساس امنیت شغلی ندارند.
در حاشیه آیین اختتامیه جشنواره فرهنگی امین‌الضرب، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران گزارشی از تازه‌ترین پیمایش انجمن صنفی خبرنگاران درباره وضعیت معیشتی و حرفه‌ای روزنامه‌نگاران کشور منتشر کرد؛ گزارشی که تصویری واقعی و نه چندان امیدوارکننده از شرایط کاری اصحاب رسانه ارائه می‌دهد.
این پیمایش که با مشارکت ۱۶۵ روزنامه‌نگار از ۲۹ رسانه کشور انجام شده، نشان می‌دهد ۶۵ درصد خبرنگاران درآمدی بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان دارند و حدود ۲۰ درصد نیز کمتر از ۱۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرند. تنها یک‌چهارم شرکت‌کنندگان از حقوق دریافتی خود رضایت داشته‌اند؛ آماری که به روشنی شکاف میان درآمد و هزینه‌های واقعی زندگی را نشان می‌دهد.
میانگین سنی خبرنگاران حاضر در این پیمایش ۳۸ سال و میانه سنی ۳۹ سال بوده است. ۵۹ درصد شرکت‌کنندگان زن و ۴۱ درصد مرد هستند و نزدیک به ۹۷ درصد آنان تحصیلات دانشگاهی دارند؛ با میانگین سابقه کاری حدود ۱۴ سال. این اعداد بیانگر آن است که بخش قابل توجهی از خبرنگاران، نیروهای حرفه‌ای و با سابقه محسوب می‌شوند اما شرایط اقتصادی‌شان با این سطح تجربه همخوانی ندارد.
بخش مهمی از گزارش به نارضایتی شدید از سطح دستمزد و تأخیرهای مکرر در پرداخت حقوق اختصاص دارد؛ ۷۰ درصد خبرنگاران گفته‌اند دریافتی فعلی آن‌ها پاسخگوی هزینه‌های زندگی نیست و ۷۳ درصد نیز رضایت کمی از حقوق دارند. در عین حال، اختلاف معناداری میان سطح حقوق خبرنگاران در رسانه‌های دولتی و خصوصی مشاهده شده است.
موضوع بیمه نیز از دیگر نقاط بحرانی این گزارش است. بیش از ۲۲ درصد خبرنگاران بیمه نیستند و برای ۵۶ درصد نیز سابقه بیمه‌شان دست‌کم سه سال کمتر از سابقه واقعی کارشان است. ۳۷ درصد نیز بیمه تکمیلی درمانی ندارند؛ آماری که به‌روشنی ضعف حمایت نهادی و کارفرمایی از این قشر را نشان می‌دهد.
مسئله مسکن نیز بخش دیگری از چالش‌های خبرنگاران است. طبق یافته‌ها، ۵۰ درصد آن‌ها مستأجرند و تنها ۳۶ درصد مالک مسکن شخصی هستند. در شرایط تورمی کنونی، این مسئله فشار مضاعفی بر معیشت آنان وارد می‌کند.
از نظر حرفه‌ای نیز شرایط چندان مطلوب نیست؛ دو سوم خبرنگاران احساس آزادی کمی در محیط کار دارند و ۵۴ درصد اعلام کرده‌اند به ترک حرفه روزنامه‌نگاری «زیاد یا خیلی زیاد» فکر می‌کنند. بیش از نیمی از آنان (۵۶ درصد) احساس امنیت شغلی ندارند.
در زمینه مزایا، «بیمه» بیشترین فراوانی را دارد؛ اما تهیه‌کنندگان گزارش تأکید می‌کنند بیمه وظیفه قانونی کارفرماست و نمی‌توان آن را به‌عنوان مزیت شغلی تلقی کرد. تسهیلات مسکن، پاداش، امکانات رفاهی و دوره‌های آموزشی حرفه‌ای در وضعیت بسیار محدودی قرار دارد.
تهیه‌کننده این پیمایش در اختتامیه جشنواره تصریح کرد: «این پژوهش گرچه محدود به رسانه‌های سراسری است، اما تصویر به‌دست‌آمده از واقعیت‌های میدانی روزنامه‌نگاران نگران‌کننده است. روزنامه‌نگاری در ایران در تنگنای معیشتی و کمبود حمایت‌های نهادی گرفتار است و اگر چاره‌ای اندیشیده نشود، شاهد ریزش نیروهای حرفه‌ای این حوزه خواهیم بود.»
تحلیل و جمع‌بندی:
داده‌های این پیمایش یک پیام روشن دارد: شکاف عمیق میان جایگاه حرفه‌ای روزنامه‌نگاران و سطح معیشت آن‌ها. در حالی که خبرنگاران نقش مهمی در شفافیت، آگاهی‌بخشی و توسعه اجتماعی ایفا می‌کنند، فقدان حمایت ساختاری و امنیت شغلی آن‌ها می‌تواند به تضعیف جدی این حرفه منجر شود. کارشناسان تأکید می‌کنند نهادهای صنفی و تصمیم‌گیران باید به سرعت برای بهبود شرایط کاری و رفاهی خبرنگاران برنامه‌ای عملیاتی و پایدار تدوین کنند؛ چرا که تقویت رسانه‌ها بدون پشتیبانی از نیروی انسانی آن‌ها ممکن نیست.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام