تلنگر جنگ ۱۲ روزه برای ایران؛ ضرورت هوشمندسازی لجستیک با کمک هوش مصنوعی
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند گفت: تجربه جنگ ۱۲ روزه نشان داد که بدون بهرهگیری از هوش مصنوعی، فرآیندهای نظارتی پرخطا و کند باقی میمانند و مزیتهای راهبردی ایران در ترانزیت از دست میرود. او هوشمندسازی لجستیک را راهی برای کاهش خطای انسانی، ارتقای سرعت و دقت، و احیای مزیتهای اقتصادی کشور دانست.

سیدطهحسین مدنی، رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند، با اشاره به ضعفهای جدی کشور در حوزه لجستیک نرم تأکید کرد: تجربه جنگ ۱۲ روزه نشان داد که اتکا به روشهای سنتی در بخشهای نظارتی، موجب کندی، خطای بالا و از دست رفتن مزیتهای راهبردی ایران در ترانزیت میشود.
تعریف لجستیک سخت و نرم
مدنی با تشریح ابعاد مختلف لجستیک گفت: لجستیک سخت شامل فعالیتهایی مانند انبارداری، بارگیری، تخلیه و حملونقل است، در حالی که لجستیک نرم به مباحثی چون سامانههای هوشمند، قوانین و مسائل نظارتی بازمیگردد. او تصریح کرد که اختلال در هرکدام از این بخشها میتواند پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی به دنبال داشته باشد.
تجربه جهانی در هوشمندسازی لجستیک
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با اشاره به تجربه ایالات متحده خاطرنشان کرد: حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آمریکا را متوجه ضعفهای خود در نظارت بر محمولههای کانتینری کرد. از آن زمان این کشور با اجرای طرح «ابتکار امنیت کانتینر» توانست سطح نظارت بر کانتینرهای ورودی را از ۲ درصد به ۸۰ درصد برساند و از دانشگاهها و شرکتهای تحقیقاتی نیز برای توسعه فناوریهای نوین مانند کانتینرهای هوشمند بهره بگیرد.
عقبماندگی لجستیک ایران
مدنی با انتقاد از وضعیت لجستیک کشور گفت: بخشهایی همچون گمرک حتی در ابتداییترین سطوح دولت الکترونیک عملکرد مطلوبی نداشتهاند و همچنان از اسناد کاغذی استفاده میشود. وی افزود: نبود اتصال کامل میان دستگاههایی مانند وزارت اقتصاد، سازمان امور مالیاتی، وزارت راه و شهرسازی و بانک مرکزی با سامانه گمرک، چالشهای متعددی ایجاد کرده است.
نقش هوش مصنوعی در ارتقای لجستیک
به گفته مدنی، کاهش وابستگی به نیروی انسانی و استفاده از هوش مصنوعی میتواند اصولی چون سرعت، دقت و استمرار را در فرآیندهای نظارتی تضمین کند. او تأکید کرد: تجهیز جادهها به دستگاههای اشعه ایکس و بهرهگیری از الگوریتمهای هوش مصنوعی برای شناسایی رفتارهای مشکوک، جایگزین روشهای سنتی و پرخطا خواهد شد.
احیای مزیتهای ترانزیتی ایران
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با اشاره به جایگاه ایران در شاهراههای ترانزیتی جهان گفت: ضعف در حکمرانی لجستیکی موجب افزایش هزینهها، کاهش سرعت و از دست رفتن مزیتهای رقابتی ایران در ترانزیت زمینی شده است. او افزود: اجرای پروژه «اطلس تجارت ایران» میتواند بستری برای توسعه زیرساختهای لجستیکی و همافزایی میان دستگاههای مختلف از وزارت امور خارجه تا وزارت صمت باشد.
نشست «اطلس تجارت ایران» در مهرماه
مدنی در پایان یادآور شد: اندیشکده حکمرانی هوشمند مهرماه امسال نشستی با محوریت «اطلس تجارت ایران» در خانه اندیشهورزان برگزار خواهد کرد تا این موضوع مهم با حضور صاحبنظران و ذینفعان مورد بررسی قرار گیرد.
* بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما