ریشه عدم بازگشت ارز صادراتی در سیاستهای ارزی دولت است، نه فقط سوءاستفاده صادرکنندگان
نایبرئیس کمیسیون گمرک اتاق بازرگانی ایران با انتقاد از تعلیق کارتهای بازرگانی تأکید کرد تصمیمات شتابزده و غیرکارشناسی ارزی، عامل اصلی بحران بازگشت ارز صادراتی است.
نایبرئیس کمیسیون گمرک اتاق بازرگانی ایران با انتقاد از سیاستهای ارزی دولت، ریشه اصلی بازنگشتن ارز صادراتی را تصمیمات غیرکارشناسی و سیاستهای ارزی دانست و گفت: تمرکز صرف بر سوءاستفاده صادرکنندگان، صورتمسأله را پاک میکند.
معاون ارزی بانک مرکزی اخیراً از ثبت حدود ۹۰۰ کارت بازرگانی اجارهای خبر داده که بیش از ۱۵ میلیارد دلار ارز صادراتی را به چرخه رسمی اقتصاد بازنگرداندهاند؛ رقمی معادل ارز تخصیصیافته به کالاهای اساسی در بودجه سال جاری. به گفته او، ۱۵ نفر از دارندگان این کارتها بهتنهایی حدود ۶ میلیارد دلار تعهد ارزی دارند.
موضوع کارتهای بازرگانی اجارهای و عدم بازگشت ارزهای صادراتی طی سالهای اخیر بارها خبرساز شده است. آبانماه امسال نیز یکی از نمایندگان مجلس اعلام کرد از سال ۱۳۹۷ تاکنون بیش از ۹۵ میلیارد دلار ارز صادراتی به کشور بازنگشته است؛ آماری که با واکنش بانک مرکزی مواجه شد و از سوی این نهاد «غیردقیق» خوانده شد.
در همین ارتباط، ندیر پورجم، نایبرئیس کمیسیون گمرک اتاق بازرگانی ایران، در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: دولت در سالهای اخیر بدون اخذ نظر بخش خصوصی و تحت فشار تنگناهای ارزی، مقررات شتابزده و غیر فنی وضع کرده و انتظار دارد با سختگیری، مشکل بازگشت ارز حل شود؛ در حالی که این سیاستها بحران را عمیقتر کرده است.
وی با اشاره به محدودیتگذاری بر کارتهای بازرگانی باسابقه و همزمان تسهیل صدور کارت برای افراد فاقد اهلیت تجاری گفت: کاهش حداقل سن، حذف الزام محل کسب و اکتفا به یک آزمون ساده، زمینهساز گسترش کارتهای اجارهای شد؛ بنابراین بخش قابل توجهی از مسئولیت متوجه خود دولت است.
پورجم اختلاف شدید نرخ ارز آزاد و نرخهای تکلیفی را عامل اصلی بیانگیزگی صادرکنندگان برای بازگشت ارز دانست و افزود: صادرکننده با ارز آزاد تولید میکند اما مجبور است ارز حاصل از صادرات را با نرخ پایینتر عرضه کند که این به معنای زیان قطعی است.
به گفته او، محدودیتهای سامانهای، بهویژه در صادرات محصولات کشاورزی، نیز مانع رفع تعهد ارزی شده و حتی باعث تعلیق یا انقضای کارتهای بازرگانی شده است. این فعال اقتصادی پیشنهاد داد دولت بهطور موقت فرصت بازگشایی کارتهای تعلیقشده را برای رفع تعهد فراهم کند و برخی کالاهای کمسود کشاورزی را از الزام بازگشت ارز معاف کند.
نایبرئیس کمیسیون گمرک اتاق بازرگانی ایران در پایان با اشاره به سقوط رتبه لجستیک ایران در ارزیابی بانک جهانی گفت: وقتی سیاستهای ارزی بر تجارت حاکم میشود، نتیجه آن از دست رفتن بازارهای صادراتی است. بدون اصلاح سیاستهای ارزی و استفاده از نظر بخش خصوصی واقعی، بحران تجارت خارجی عمیقتر خواهد شد.
*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما