بازگشت کارگران افغانستانی؛ تهدید یا فرصت برای صنایع ایران؟
نشست «بررسی آثار و تبعات بازگشت نیروی کار افغانستانی بر صنایع و مشاغل کشور» با هدف بررسی پیامدهای اخراج کارگران افغانستانی و ارائه راهکارهایی برای مدیریت بهتر این موضوع در بخشهایی چون ساختمان، پوشاک و چرم برگزار شد.

حسن ولیبیگی، عضو هیات علمی مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی در این نشست گفت: از حدود ۶ میلیون مهاجر افغانستانی در ایران، حدود ۴ میلیون نفر بدون مجوز اقامت بودهاند که همین موضوع تبعات اجتماعی، اقتصادی و امنیتی به همراه داشته است.
به گفته وی، حدود ۳.۳ درصد نیروی کار کشور را اتباع افغانستانی تشکیل میدهند که ۴۴ درصد آنها در استان تهران مشغول هستند. بررسیها نشان میدهد استان قم بیشترین وابستگی به این نیروها را دارد. همچنین ۳۸ درصد از کارگران افغان در صنعت ساختمان فعال بودهاند.
ضرورت سیاست چندوجهی در بازگشت مهاجران
محمدعلی بهمنی قاجار، وکیل و کارشناس امور بینالملل با اشاره به حساسیتهای این موضوع گفت: «بازگشت مهاجران افغانستانی نیازمند سیاستی چندوجهی است؛ سیاستی که همزمان امنیت، آثار اجتماعی و فرهنگی، ملاحظات حقوق بشری و تبعات اقتصادی را در نظر بگیرد.»
کندی پروژههای ساختمانی با خروج نیروهای افغان
علی شمشکی، فعال حوزه ساختمان اظهار کرد: «اخراج کارگران افغانستانی بسیاری از پروژههای بزرگ را متوقف کرده و همین مسئله باعث کندی در حرکت سایر صنایع وابسته نیز شده است.»
بحران جدی برای موتور محرک اقتصاد
رحیم قربانی، یکی از انبوهسازان بزرگ کشور نیز هشدار داد: «از ۱۵ هزار کارگر افغانستانی فعال در پروژههای هلدینگ ما، تنها سه هزار نفر باقی ماندهاند. این کاهش شدید نیروی انسانی ضربه بزرگی به صنعت ساختمان که موتور محرک رشد اقتصادی کشور است وارد کرده است.»
نبود تمایل به مشاغل سخت در میان جوانان ایرانی
امید خالقی، کارشناس بازار سرمایه، هم با انتقاد از وضعیت موجود گفت: «فرهنگ عمومی کشور به سمتی رفته که بسیاری از جوانان ایرانی حاضر به کارگری در مشاغل سخت نیستند. همین امر سبب شده نیاز به کارگران افغانستانی در صنایعی مثل ساختمان اجتنابناپذیر باشد.»
او تاکید کرد: «بسیاری از این کارگران طی سالها به نیروی ماهر تبدیل شدهاند و هزینه آموزش آنها را کارفرمایان ایرانی پرداختهاند؛ اخراج یکباره آنها خسارت سنگینی برای صنعت در پی دارد.»
تأکید بر مدیریت هوشمندانه
در پایان نشست، بر ضرورت تعامل مجدد با کارگران افغانستانی، تنظیم روابط در چارچوب قانون و استفاده بهینه از ظرفیت این نیروها در توسعه اقتصادی کشور تاکید شد.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما