راهکار کاهش هزینه تمام‌شده محصولات کشاورزی؛ هوشمندسازی آبیاری و انرژی تجدیدپذیر
کارشناسان معتقدند هوشمندسازی آبیاری و بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند هزینه تولید کشاورزی در ایران را کاهش دهد و بهره‌وری را افزایش دهد، اما تحقق این هدف بدون اصلاح ساختارها و سرمایه‌گذاری هدفمند ممکن نیست.
کشاورزی ایران امروز با بحران ناترازی انرژی و کمبود منابع آبی مواجه است؛ مسائلی که هزینه تولید را افزایش داده و برنامه‌ریزی برای کشت علمی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های صادراتی را مختل کرده است. احمد فرخ‌صابر، کارشناس اقتصادی تأکید کرد: «تداوم ناترازی انرژی نه تنها تهدیدی برای امنیت غذایی است، بلکه مانع رشد پایدار اقتصادی می‌شود.»
وی با اشاره به وابستگی مزارع به حامل‌های انرژی گران و ناکارآمد افزود: «رفع این مشکل نیازمند یک بسته سیاستی سه بعدی شامل اصلاح تعرفه‌ها، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و نوسازی ماشین‌آلات کشاورزی است.» بسیاری از چاه‌های کشاورزی با موتورهای فرسوده کار می‌کنند و راندمان کمتر از ۳۰ درصد دارند، موضوعی که فشار مضاعفی بر شبکه انرژی وارد می‌کند.
فرخ‌صابر درباره اثرات ناترازی انرژی بر بهره‌وری گفت: «اگر کشاورز از دسترسی مطمئن به انرژی و قیمت باثبات اطمینان نداشته باشد، برنامه‌ریزی برای کشت علمی مختل و گرایش به محصولات کم‌مصرف کاهش می‌یابد.» وی بر لزوم نگاه همزمان به آب، انرژی، نهاده‌ها و فناوری‌های نوین تأکید کرد و از تجربه کشورهای عضو SCO و بریکس نام برد که با خوشه‌های فناوری، مصرف انرژی را تا ۴۰ درصد کاهش داده‌اند و تولید ناخالص کشاورزی تا دو برابر رشد کرده است.
این کارشناس اقتصادی افزود: «بازارهای صادراتی آماده جذب محصولات ایرانی هستند به شرط کاهش هزینه تمام‌شده و استانداردسازی کیفیت. فناوری‌هایی مانند هوشمندسازی آبیاری، پهپادهای پایش مزرعه و سیستم‌های داده‌محور می‌توانند کشاورزی را از فعالیت پرهزینه و پرریسک به کسب‌وکار رقابتی تبدیل کنند.»
فرخ‌صابر در پایان خاطرنشان کرد: «دو مسیر پیش رو داریم؛ ادامه کشاورزی با انرژی ارزان ولی ناپایدار یا اصلاح ساختاری و نوسازی هدفمند که می‌تواند کشاورزی را به موتور رشد اقتصادی و اشتغال پایدار تبدیل کند. رفع ناترازی انرژی پیش‌شرط اصلی افزایش بهره‌وری و رشد اقتصادی است و اکنون زمان تصمیم‌گیری جسورانه است.»
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام