عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هفتم:
اقتصاد ایران بیمار است اما قابل نجات / حذف صفر فقط مُسکن موقتی است
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هفتم با تشبیه اقتصاد ایران به بیماری بدحال که نیازمند تیم احیا و درمان تخصصی است، تأکید کرد کاهش ارزش پول ملی علت اصلی بسیاری از مشکلات اقتصادی، اجتماعی و مهاجرتی کشور است. او گفت حذف صفر از اسکناس‌ها فقط مُسکنی موقتی برای آرام کردن بیمار است و نه درمان ریشه‌ای مشکل.
محمد خوش‌چهره، استاد بازنشسته اقتصاد و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هفتم، در گفت‌وگویی تحلیلی با اشاره به وضعیت نابسامان اقتصاد ایران، تأکید کرد که با وجود عمق مشکلات، از نجات این اقتصاد بیمار ناامید نیست. او اقتصاد ایران را به بیماری تشبیه کرد که علائم حیاتی‌اش در وضعیت خطرناک قرار دارد و نیازمند یک تیم متخصص برای احیا و بازگرداندن سلامتی است.
اهمیت پول ملی و پیامدهای تضعیف آن
خوش‌چهره با اشاره به تجربه کشورهایی چون ایتالیا، آرژانتین، ونزوئلا، ترکیه و یونان در حذف صفر از پول ملی گفت: «این اقدام معمولاً زمانی انجام می‌شود که اقتصاد کشور دچار کاهش مزمن ارزش پول شده باشد. کاهش ارزش پول ملی، نشانه‌ای از بیماری مزمن اقتصادی است و آثار آن از اقتصاد فراتر می‌رود و امنیت، سیاست و جامعه را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد.»
او افزود: «پول ملی ستون فقرات اقتصاد و نظام سیاسی هر کشور است. کاهش ارزش آن باعث تضعیف رفاه عمومی، افزایش مهاجرت و حتی تغییرات سیاسی و اجتماعی می‌شود.»
حذف صفر؛ مُسکنی نه درمان
این استاد اقتصاد با تأکید بر اینکه حذف صفر از اسکناس‌ها راه‌حل ریشه‌ای نیست، گفت: «اگر اقتصاد ایران را بیمار بدانیم، حذف صفر فقط یک مُسکن خواب‌آور است. این کار ممکن است شتاب سقوط را کاهش دهد اما جلوی سقوط را نمی‌گیرد. مشکل اصلی جای دیگری است؛ در ساختار تصمیم‌گیری و مدیریت اقتصادی.»
او افزود: «دولت‌های پس از انقلاب نتوانسته‌اند شیب سقوط ارزش پول ملی را مهار کنند و همین باعث کاهش رفاه، درآمد ملی و تولید ناخالص داخلی شده است.»
نقد سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها
خوش‌چهره با اشاره به ضعف در مدیریت اقتصادی کشور گفت: «در حالی که در نظام‌های سیاسی پیشرفته نهایتاً ۲ درصد فقیر وجود دارد و تمرکز بر تقویت دهک‌های میانی است، در ایران دهک‌های متوسط به شدت کوچک و جمعیت فقرا افزایش یافته است. دولت‌ها به جای تمرکز بر حفظ ارزش پول ملی، صرفاً به پرداخت یارانه و سبد کالا بسنده کرده‌اند که تأثیری در حل ریشه‌ای مشکلات ندارد.»
او یادآور شد: «قانون اساسی ایران اقتصادی دولت–بازار را پیش‌بینی کرده است؛ مدلی که در بسیاری از کشورهای پیشرفته هم اجرا می‌شود. اما ضعف در اجرا و باور نداشتن به اصول آن باعث شده شکاف طبقاتی و فقر گسترش یابد.»
پیامدهای بی‌ارزش شدن پول ملی
به گفته خوش‌چهره، کاهش ارزش پول ملی نه‌تنها پیامدهای اقتصادی بلکه آثار عمیق روانی و اجتماعی هم دارد. او گفت: «وقتی درآمد خانوارها قدرت خرید خود را از دست می‌دهد، روابط خانوادگی و اجتماعی آسیب می‌بیند. گرانی باعث کاهش دید و بازدیدها، افزایش خساست و تغییر رفتار اجتماعی شده است.»
او همچنین به افزایش تمایل مردم برای تبدیل دارایی‌های خود به دلار و یورو اشاره کرد و گفت این تغییر رفتار، تقاضا برای ارز را بالا می‌برد و فشار مضاعفی به بازار و دولت وارد می‌کند.
اقتصاد آمریکا و اهمیت حفظ پول ملی
خوش‌چهره برای مقایسه به سیاست‌های آمریکا اشاره کرد و گفت: «در آمریکا، دولت فدرال اجازه نمی‌دهد دلار از چرخه مبادلات بین‌المللی کنار گذاشته شود چون این مسئله مستقیماً به قدرت اقتصادی این کشور مربوط است. حتی سیاست‌های تعرفه‌ای در برابر چین برای حفاظت از پول ملی است.»
جمع‌بندی و راه‌حل‌ها
این کارشناس اقتصادی با وجود تمام چالش‌ها تأکید کرد: «من از نجات اقتصاد ایران ناامید نیستم. اقتصاد ایران به تیمی متخصص نیاز دارد که با درک درست از علائم حیاتی، اقدامات مؤثر و سریع انجام دهد. اگر به موقع و درست عمل شود، این بیمار قابل نجات است.»
او هشدار داد: «هر روز تعلل در تصمیم‌گیری‌های درست، کشور را به نقطه سقوط نزدیک‌تر می‌کند.»
جمع‌بندی :
اقتصاد ایران در وضعیت بحرانی قرار دارد و تضعیف پول ملی یکی از مهم‌ترین نشانه‌های آن است. حذف صفر می‌تواند ظاهر آمارها را آرام کند اما درمان نیست. بازگشت ثبات به اقتصاد، نیازمند اصلاحات عمیق مدیریتی، اعتماد به سیاست‌های علمی و ایجاد توازن واقعی میان دولت و بازار است.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام