بحران کمبود مواد اولیه، تولید شیرخشک را فلج کرد/ هشدار درباره موج بیکاری کارگران

بحران در تأمین مواد اولیه، همچنان گریبان واحدهای تولیدی را گرفته و حالا یکی از صنایع حیاتی کشور ـ تولید شیرخشک ـ در آستانه توقف کامل قرار دارد. کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر مداخله فوری از سوی دولت و بانک مرکزی صورت نگیرد، زنجیره تولید و توزیع شیرخشک، به‌ویژه برای خانواده‌های کم‌درآمد، دچار فروپاشی خواهد شد.

ریشه‌های بحران

به گفته کارشناسان اقتصادی، سه عامل اصلی در بروز این بحران نقش دارند:

نخست، کمبود نقدینگی ناشی از رکود تولید در تابستان که به دلیل ناترازی برق و کاهش درآمد کارخانه‌ها شدت گرفته است.

دوم، کاهش دسترسی به ارز به‌واسطه تغییر سیاست‌های ارزی دولت و افزایش نرخ مبادله در تالارهای ارزی.

و سوم، تشدید تحریم‌ها که موجب محدود شدن واردات مواد اولیه با ارز صادراتی شده است.

تعطیلی واحدهای تولیدی شیرخشک

هانی تحویل‌زاده، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک ایران، از تعطیلی دو واحد بزرگ خصوصی در ماه گذشته خبر داده و گفته است:

«یک واحد دیگر با کمتر از یک‌سوم ظرفیت فعال است و دو واحد دیگر نیز با اسناد حداقلی مواد اولیه وارد کرده‌اند و در آستانه توقف کامل قرار دارند. این شرکت‌ها حدود ۵۰ میلیون دلار بدهکارند و بانک مرکزی هنوز اجازه حواله ارزی به آن‌ها نداده است.»

به گفته او، بانک مرکزی حتی «دسترسی تولیدکنندگان به ریال» را نیز محدود کرده است. او افزود: «ریال از حساب ما برداشت می‌شود، اما ارزی در مقابل آن تخصیص نمی‌یابد؛ صدها میلیارد تومان از واحدهای تولیدی خارج شده، بدون آنکه معادل ارزی در اختیارشان قرار گیرد.»

کارگران در خط بیکاری

تحویل‌زاده تأکید کرد: «هر واحد تعطیل‌شده بیش از ۱۵۰ نیروی کار دارد. فعلاً حقوق کارگران از جیب کارفرمایان پرداخت می‌شود، اما این روند نمی‌تواند ادامه یابد.» او هشدار داد که با ادامه این روند، «شیرخشک ممکن است به کالایی کمیاب تبدیل شود» و بازار سیاه آن خانواده‌های کارگری را بیش از همه تحت فشار قرار دهد.

واکنش کارشناسان کارگری

احسان سهرابی، فعال کارگری و عضو سابق شورای عالی حفاظت فنی، در این‌باره گفت:

«کارفرمایان هنگام ورود به تولید، ریسک بحران‌ها را می‌پذیرند، اما دولت باید در شرایط خاص نقش حمایتی خود را ایفا کند. کمبود مواد اولیه مانند بحران برق، مستقیماً امنیت شغلی کارگران را تهدید می‌کند.»

او افزود: «تداوم بیکاری نه‌تنها بار مالی سنگینی بر دوش دولت می‌گذارد، بلکه آثار اجتماعی خطرناکی دارد. هیئت وزیران، وزارت صمت و بانک‌های دولتی باید فوراً وارد عمل شوند تا از گسترش بحران جلوگیری شود.»

هشدار نهایی

فعالان صنعت هشدار داده‌اند در صورت ادامه تعلل در تأمین ارز، چرخه تولید شیرخشک ممکن است تا یک سال دیگر از تعادل خارج شود و کشور با کمبود شدید این کالای اساسی مواجه شود؛ موضوعی که پیامدهای انسانی و اقتصادی سنگینی در پی خواهد داشت.

*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما