ورود بنزین به فاز سوم/۶ میلیون کارت غیرفعال و آغاز دوره جدید سهمیهبندی
مدیر سامانه هوشمند سوخت با اعلام وجود ۶ میلیون کارت بدون تراکنش، تأکید کرد ۸۰ درصد مصرفکنندگان تنها از سهمیه ۱۵۰۰ تومانی استفاده میکنند و اجرای نرخ ۵۰۰۰ تومانی، الگوی مصرف و مالکیت خودرو را وارد مرحله تازهای خواهد کرد.
مدیر سامانه هوشمند سوخت اعلام کرد که هماکنون حدود ۶ میلیون کارت سوخت غیرفعال در کشور وجود دارد و با وجود سهمیههای متعدد، ۸۰ درصد مردم تنها از بنزین ۱۵۰۰ تومانی استفاده میکنند و برای سوختگیری بیشتر معمولاً به کارتهای جایگاه متوسل میشوند.
تغییرات اخیر دولت در نظام سهمیهبندی، بار دیگر موضوعاتی مانند «مالکیت خودرو»، «مصرف واقعی»، «عدالت یارانهای» و «رفتار مصرفکنندگان» را در مرکز توجه قرار داده است. برای سالها، الگوی آشنای سهمیه ۶۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۱۰۰ لیتر ۳۰۰۰ تومانی، مصرفکنندگان را به این مدل عادت داده بود. اما با مصوبه جدید دولت که از ۲۲ آذر اجرا میشود و بخشی از مصرف را مشمول نرخ ۵۰۰۰ تومانی میکند، نظام سوخت وارد مرحله تازهای شده است.
بر اساس مصوبه جدید، چند گروه از کارتها از چرخه سهمیهای خارج میشوند:
کارتهای جایگاه، کارت خودروهای دولتی (بهجز ناوگان خدماتی و امدادی)، کارت خودروهای دوم و بیشتر افراد، و همچنین خودروهای نوشماره. از این پس سهمیههای نرخ یک و دو برای این دسته حذف و تمام سوختگیریها با قیمت ۵۰۰۰ تومان محاسبه خواهد شد.
این سیاست، هرچند در ظاهر ساده است، اما پرسشهای مهمی در جامعه ایجاد کرده؛ از اینکه چرا دولت معیار را «فرد» قرار داده نه «خانوار»، تا نگرانی درباره انتقال سند برای دور زدن طرح، و البته اینکه هدف اصلی دولت «مدیریت مصرف» است یا «اصلاح ساختار یارانه سوخت».
به گفته عباس باصفا، شرکت پالایش و پخش از نظر فنی، «کاملاً آماده» اجرای طرح است؛ از سامانه انتخاب خودرو برای مالکان چندخودرو تا تبادل داده با پلیس راهور و صدور کارتهای جدید. با این حال، پیچیدگی طرح و اثر مستقیم آن بر هزینههای خانوار باعث شده که افکار عمومی همچنان نسبت به ابعاد آن پرسش داشته باشد.
۶ میلیون کارت بدون تراکنش
باصفا توضیح میدهد که از مجموع حدود ۳۱ میلیون کارت سوخت فعال، نزدیک به ۶ میلیون کارت هیچ تراکنشی ندارند. او همچنین تأکید میکند که برخلاف تصور عمومی، اغلب مردم از سهمیه یارانهای خود کفایت مصرفشان را دارند و کمتر به سمت نرخ دوم یا استفاده از کارت جایگاه میروند.
طبق قانون بودجه ۱۴۰۳، شرکت ملی پخش موظف است ۹۵ درصد سوختگیریها را از طریق کارت شخصی انجام دهد و کارتهای اضطراری تنها در موارد استثنایی مجاز هستند. اما همچنان ۴۵ درصد تراکنشها از کارت جایگاه انجام میشود؛ موضوعی که سیاستگذار آن را «چالش» میداند.
اجرای نرخ سوم و صدور کارتهای جدید
مدیر سامانه هوشمند سوخت با اشاره به آمادگی کامل برای اجرای نرخ سوم گفت: مالکان چندخودرو باید از طریق سامانه طراحیشده تنها یک خودرو را به عنوان خودروی یارانهای ثبت کنند؛ سایر خودروها از سهمیه ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی خارج و تمام سوخت آنها با نرخ ۵۰۰۰ تومان محاسبه میشود.
ملاک، فرد است نه خانوار
در پاسخ به نگرانی درباره انتقال سند خودرو میان اعضای خانواده، باصفا اعلام کرد که طبق مصوبه هیأت وزیران، ملاک، شخص حقیقی است و نه خانوار. بنابراین برای اکنون هیچ محدودیتی برای تعداد خودروهای یک خانواده در نظر گرفته نشده است.
بر اساس اعلام سخنگوی دولت، اجرای مصوبه جدید از بامداد شنبه ۲۲ آذر آغاز میشود. همچنین درآمد حاصل از این اصلاحات برای تقویت معیشت خانوارهای کمدرآمد در قالب کالابرگ الکترونیک هزینه خواهد شد.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام