بنزین سهنرخی از بامداد امروز اجرا شد/یارانه پابرجا، مصرف مازاد گرانتر
اجرای رسمی بنزین سهنرخی از امروز ۲۲ آذر آغاز شد؛ سهمیه پایه خودروها حفظ شده اما مصرف مازاد و بدون کارت سوخت با نرخ بالاتر محاسبه میشود.
از بامداد امروز ۲۲ آذر ۱۴۰۴، عرضه بنزین در کشور بهصورت رسمی وارد فاز سهنرخی شد؛ تصمیمی که دولت آن را گامی تدریجی برای اصلاح الگوی مصرف انرژی، بدون ایجاد شوک قیمتی، توصیف میکند. در این مدل، بنزین با سه نرخ ۱۵۰۰، ۳۰۰۰ و ۵۰۰۰ تومان عرضه میشود و تمرکز اصلی سیاستگذار بر مدیریت مصرف مازاد و کاهش وابستگی به کارتهای جایگاه است.
بر اساس سازوکار جدید، سهمیه پایه خانوار حذف نشده و همچنان ۶۰ لیتر بنزین با نرخ ۱۵۰۰ تومان برای خودروهای سواری بنزینی در نظر گرفته شده است. پس از آن، تا سقف مصرف متعارف، امکان دریافت ۱۰۰ لیتر بنزین با نرخ ۳۰۰۰ تومان وجود دارد. مصرف بیش از این میزان یا سوختگیری بدون استفاده از کارت سوخت شخصی، مستقیماً مشمول نرخ ۵۰۰۰ تومانی خواهد شد.
در این چارچوب، کارت سوخت شخصی نقش محوری در تفکیک مصرف یارانهای و آزاد ایفا میکند و عملاً به ابزار شناسایی الگوی مصرف هر خودرو تبدیل شده است. دولت تأکید دارد نرخ سوم نه بهمنظور افزایش عمومی قیمت بنزین، بلکه برای اصلاح رفتار مصرفکنندگان پرمصرف و کاهش فشار بر منابع یارانهای طراحی شده است.
سهمیه خودروهای شخصی، تاکسیها، وانتبارها و موتورسیکلتها نسبت به گذشته تغییری نکرده، اما برای خودروهای دوگانهسوز کاهش سهمیه بنزین اعمال شده تا استفاده از CNG تقویت شود. در همین راستا، وعده تبدیل رایگان خودروهای بنزینی به دوگانهسوز نیز مطرح شده است.
در بخش خودروهای نوشماره، دولت با اصلاح مصوبه اولیه، خودروهای تولید داخل با قیمت کارخانهای کمتر از یک میلیارد تومان را از حذف سهمیه مستثنی کرده است. در مقابل، خودروهای گرانقیمت، خارجی و دارای پلاک مناطق آزاد از دریافت هرگونه سهمیه یارانهای محروم بوده و مصرف آنها از ابتدا با نرخ ۵۰۰۰ تومان محاسبه میشود.
تاکسیهای اینترنتی نیز در مدل جدید، از سهمیه مستقیم کارت سوخت فاصله گرفتهاند و حمایت از آنها بهصورت اعتباری و بر مبنای پیمایش واقعی انجام میشود؛ روشی که به گفته دولت، شفافیت را افزایش داده و از انحراف سهمیه جلوگیری میکند.
همچنین تنها سهمیهای که قابلیت ذخیرهسازی دارد، بنزین ۱۵۰۰ تومانی است و سهمیه ۳۰۰۰ تومانی در پایان هر ماه صفر میشود؛ سازوکاری که انگیزه ذخیره یا سوداگری سهمیه را کاهش میدهد.
مجموع این تصمیمات نشان میدهد دولت بهدنبال اصلاح تدریجی قیمت و مصرف انرژی است؛ مسیری میانی که نه به تثبیت وضع موجود رضایت میدهد و نه شوک قیمتی را به جامعه تحمیل میکند. با این حال، موفقیت بنزین سهنرخی بیش از هر چیز به اجرای دقیق، شفافیت در تخصیص منابع حاصل و تداوم سیاستهای حمایتی وابسته خواهد بود.
*بازنویسی: تحریریه پژواک کارفرما
انتهای پیام