مهارتآموزی سربازان ۹۰ درصد محقق شد/زنگ خطر بیکاری ۴۰ درصدی دانشگاهرفتهها
تحقق ۹۰ درصدی برنامه مهارتآموزی سربازان، در کنار آمار ۲۷ درصدی جوانان غیرفعال و ۴۰ درصد بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهی، بار دیگر ضرورت تبدیل آموزش مهارتی به یک اولویت راهبردی ملی را برجسته کرده است.
با تحقق ۹۰درصدی مهارتآموزی سربازان، آمار نگرانکننده بیکاری جوانان (۲۷درصد غیرفعال و ۴۰ درصد بیکار دانشگاهی) بر ضرورت تبدیل آموزش مهارتی به اولویت راهبردی ملی تأکید میکند.
به گزارش تسنیم, بیکاری فارغالتحصیلان و جوانان جویای کار، یکی از چالشهای ساختاری اقتصاد ایران است که ریشه در عدم تناسب مدارک دانشگاهی با نیازهای روز بازار کار دارد. این امر، اهمیت طرحهای مهارتآموزی در دوران خدمت سربازی را دوچندان میسازد، چرا که این دوره فرصتی است تا جوانان پیش از ورود به عرصه رقابت شغلی، ابزارهای لازم برای اشتغالیابی را کسب کنند.
عملکرد در عرصه مهارتآموزی سربازان
بر اساس آمارهای رسمی سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور، عملکرد در حوزه آموزش مهارت به سربازان وظیفه در شش ماهه ابتدایی سال 1404 قابل توجه بوده است. هدفگذاری اولیه برای این دوره حدود 8میلیون و 178هزار نفر-ساعت بوده که با تحقق نزدیک به 7میلیون و 353هزار نفر-ساعت، حدود 90درصد برنامه پیشبینی شده، محقق گردیده است.
ضرورت راهبردی شدن مهارتآموزی
غلامحسین محمدی، رئیس سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور، با تأکید بر اهمیت این آمارها، اظهار داشت: نظام آموزشی فعلی کشور در استفاده مؤثر از ظرفیت جوانان15تا25سال نتوانسته است همگام با نیازهای بازار عمل کند.
وی با اشاره به نرخ بیکاری جوانان خاطرنشان کرد: بررسیها نشان میدهد از هر دو کارجو، یکی به دلیل کمبود مهارت یا نداشتن مهارت کافی، نمیتواند در شغل مورد نظر خود جذب شود.
رئیس سازمان فنی و حرفهای با اشاره به وجود حدود 27درصد جوانان در گروه «نه شاغل و نه محصل» (در مقایسه با 20درصد جهانی)، این مسئله را ناشی از تمرکز صرف بر تحصیلات دانشگاهی دانست و تصریح کرد: در دولت چهاردهم، آموزش باید به عنوان یک مسئله راهبردی ملی دیده شود، زیرا نظام آموزش عالی کنونی پاسخگوی نیاز بازار نیست و حدود 40 درصد بیکاری در میان دانشآموختگان مشاهده میشود.
مسیر اشتغال پس از خدمت
محمدی به موفقیتهای منطقهای در این زمینه اشاره کرد و گفت: در استانهایی مانند فارس، کرمان و تهران، الگوهای موفقی در جذب فارغالتحصیلان مهارتآموز سربازی پس از پایان خدمت به بازار کار اجرا شده است.
وی همچنین به رویکرد حمایتی در قبال مشاغل خرد اشاره کرد و توضیح داد: سربازانی که مهارتهایی مانند جوشکاری پلاستیک یا تعمیر خودرو یاد میگیرند، میتوانند با سرمایهای اندک (حدود 300تا 400میلیون ریال) تجهیزات اولیه را تهیه کرده و کسب و کار خود را آغاز کنند.
با این حال، رئیس سازمان آموزش فنی و حرفهای انتقادی جدی به ساختارهای مالی وارد کرد و بیان داشت: تسهیلات فعلی 30تا 40میلیون تومانی برای راهاندازی کسبوکار کافی نیست و باید صندوق مهارت با رویکرد حمایت واقعی از اشتغال پایدار جوانان فعال شود. این صندوق که در لایحه اشتغالپذیری کارکنان وظیفه پیشبینی شده، میتواند مسیر جذب تخصصی سربازان مستعد در صنایع پس از پایان خدمت را نیز هموار سازد.
گزارش اخیر سازمان آموزش فنی و حرفهای نشان میدهد که در حالی یک گام مهم در زمینه توسعه مهارتآموزی در دوران خدمت سربازی (تحقق 90درصدی برنامه) برداشته شده، چالش اصلی همچنان در فاز پس از آموزش و ساختار کلی نظام آموزشی کشور نهفته است. تحقق تقریباً کامل برنامه آموزش در پادگانها یک فرصت طلایی برای کاهش بیکاری جوانان پس از سربازی است، اما مادامی که سرمایهگذاریهای حمایتی از طریق نهادهایی مانند «صندوق مهارت» با ارقام واقعی و متناسب با نیاز بازار انجام نشود و آموزش عالی همچنان منجر به تولید 40 درصد بیکار دانشگاهی شود، صرفاً مهارتآموزی در یک مقطع خاص، قادر به حل ریشهای معضل بیکاری ساختاری نخواهد بود. لذا، آینده اشتغال جوانان مستلزم یک تحول راهبردی از مدرکمحوری به سمت مهارتمحوری پایدار و حمایت مالی عملی است.