زنگ خطر بزهکاری نوجوانان/اقتصاد نابرابر و رؤیاهای مجازی، نسل آینده را به سرقت میکشاند
معاون اجتماعی قوه قضاییه با هشدار درباره افزایش گرایش نوجوانان به بزهکاری، ریشه این پدیده را در فشارهای اقتصادی، کاهش امید به آینده و شکاف میان واقعیت معیشتی و آرزوهای تبلیغشده در فضای مجازی دانست.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه با تأکید بر ضرورت توجه جدی به آینده نوجوانان، هشدار داد که ترکیب مشکلات اقتصادی، بیبرنامگی اجتماعی و تأثیرات مخرب فضای مجازی، زمینهساز افزایش بزهکاری در میان نسل جدید شده است.
اصغر جهانگیر در پاسخ به پرسشی درباره افزایش برخی اقدامات مجرمانه از جمله سرقت در میان نوجوانان، اظهار کرد: هرچند ممکن است در برخی آمارها کاهش سنی سرقت دیده شود، اما واقعیت این است که ناهنجاریها، بهویژه در فضای مجازی، رو به افزایش است و این وضعیت به هیچ وجه قابل قبول نیست. نوجوانان بهسرعت از الگوهای ارائهشده در این فضا تأثیر میپذیرند و همین الگوها به رفتارهای ضدهنجاری تبدیل میشوند.
وی با اشاره به تجربههای جهانی افزود: نسل جدید که از آن با عنوان «نسل زد» یاد میشود، در بسیاری از کشورها با بحران هویت و فقدان برنامهریزی روشن برای آینده مواجه است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. در چنین شرایطی، نبود سیاستهای فرهنگی و اقتصادی مؤثر باعث میشود نوجوانان مسیر روشنی برای پیشرفت نداشته باشند و در نتیجه، به رفتارهای پرخطر سوق داده شوند.
جهانگیر با تأکید بر نقش اقتصاد در این چرخه گفت: وقتی نوجوانان چشمانداز روشنی از اشتغال، درآمد پایدار و بهبود وضعیت معیشتی نمیبینند، امید به آینده در آنها تضعیف میشود. فضای مجازی و تبلیغات اغراقآمیز نیز سطح آرزوهای آنها را بهشدت بالا میبرد، در حالی که توان واقعی اقتصادی خانوادهها و جامعه پاسخگوی این انتظارات نیست.
به گفته سخنگوی قوه قضاییه، نتیجه این شکاف، شکلگیری نوعی عصیان اجتماعی در نوجوانان است؛ عصیانی که میتواند خود را در قالب خشم، رفتارهای ضد اجتماعی، گرایش به خشونت یا حتی سرقت نشان دهد. وی افزود: بسیاری از نوجوانان امروز به دنبال درآمدهای بسیار بالا بدون تلاش و زحمت هستند؛ انتظاری که در اقتصاد واقعی امکان تحقق ندارد و در نهایت به ناامیدی و سرخوردگی منجر میشود.
معاون اجتماعی قوه قضاییه با اشاره به گسترش قماربازیهای اینترنتی تصریح کرد: این پدیده یکی از نتایج مستقیم فشارهای اقتصادی و رؤیاهای غیرواقعی است. نوجوانان تصور میکنند میتوانند بهصورت ناگهانی به ثروت برسند، اما شکستهای پیدرپی در این مسیر، تابآوری آنها را کاهش داده و خشمهای پنهان را تشدید میکند.
جهانگیر ادامه داد: این شرایط میتواند زمینهساز رشد پدیدههایی مانند اراذل و اوباش، خودزنی، دگرزنی و سایر رفتارهای پرخطر شود و حتی به سرقت و بزهکاری سازماننیافته دامن بزند. این مسائل نشان میدهد که بیتوجهی به اقتصاد خانواده و اشتغال نوجوانان، هزینههای اجتماعی سنگینی به همراه دارد.
وی با اشاره به نقش مشکلات معیشتی گفت: نوجوانی که از خانوادهای ضعیف میآید و امکان تأمین حداقلهایی مانند یک وسیله نقلیه ساده یا ابزار کار را ندارد، بهتدریج احساس بنبست میکند. وقتی امکان وام، حمایت اجتماعی یا راهنمایی مؤثر وجود نداشته باشد، این احساس بنبست میتواند به یأس و در نهایت بزهکاری منجر شود.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه در پایان تأکید کرد: اگر سیاستگذاران بهدنبال کاهش جرائم در آینده هستند، باید همزمان با اقدامات فرهنگی، به ترمیم اقتصاد خانواده، ایجاد فرصتهای شغلی واقعی برای نوجوانان و تقویت امید به آینده توجه کنند. در غیر این صورت، هزینههای اقتصادی و اجتماعی این بیتوجهی در سالهای پیش رو بهمراتب سنگینتر خواهد بود.
*بازنویسی:تحریریه پژواک کارفرما